Sual: Əzrailin surəti niyə hər kəsə eyni görünmür?
Cavab: Əzrail möminə ayrı surətdə, kafir və münafiqə isə başqa cür görünür. Möminlərə sevimli, gözəl sima ilə göründüyü halda, kafirin qarşısına dəhşətli sima ilə çıxır. Bu da mömin üçün nemət, kafir üçün bir əzabdır. Rəvayətlərə görə, Hz. İbrahim (ə.s) Əzraildən kafirlərə necə göründüyünü soruşur, Əzrail də: “Ey İbrahim sən buna dözə bilməzsən!”– deyir. Hz. İbrahim israr etdikdə isə: “Yaxşı onda üzünü bu tərəfə çevir”, – deyir. Hz. İbrahim ona tərəf baxanda qapqara qorxunc sima, başı göylərə çatan, qulaqlarından və ağzından alov püskürən, tüklü və iri cüssəli bir varlıq görür. Hz. İbrahim tab gətirməyib huşunu itirir. Özünə gələndə Hz. Əzraili əvvəlki surətində görür. Bu dəfə yenə bir dilək diləyir: “Ey Ölüm mələyi! Kafir sənin bu üzünü görəndən sonra başqa bir əzab görməsə belə, bu, ona kifayət edər! İndi mənə möminlərin ruhunu alarkən göründüyün kimi görün”. Əzrail: “Üzünü çevir”, – deyir. Hz. İbrahim:”Gözəl simalı, ətir saçan, qar kimi ağ libaslı bir gənc! Əgər mömin ölüm anında sənin bu gözəlliyini görəndən sonra başqa bir nemət görməsə belə, bu, ona bəs edər, hələ artıq da olar!” – deyir”.[1]
Nəticə olaraq, ölüm anında Əzrail və ya onun köməkçiləri insana onun əməli, ruhunun gözəlliyi, qəlbinin təmizliyindən asılı olaraq fərqli surətlərdə görünür. Bir gün mütləq hər kəs Əzraillə üz-üzə gələcək, elə isə kim onu necə görmək istəyirsə, o cür yaşamalıdır.
[1] İ. Qəzali, Əhya, IV, 829.
Müsəlman olaraq yaşamaq, müsəlman olaraq ölmək və axirət yurdunda salehlər arasına qatılmaq üçün nə etmək lazımdır
Gəlimli-gedimli, ölümlü-itimli bir dünyada yaşayırıq. İnsan həyatında önəmli və həll edici bu hadisəyə hazır olmaq insan olmanın gərəyidir. Uşaqlara bu ölüm həqiqət kiçik yaşlarından etibarən uyğun bir dillə anlatılmalıdır. Valideyini və ya bir yaxını vəfat etdikdə, bu uşaqdan gizlədilməməlidir.
Sual: İblis mələklərdən yoxsa cinlərdəndir? Mələklərdən idisə niyə Allahın əmrinə boyun əymədi? Cavab: Quranda buyrulur “Bir zaman Biz mələklərə: “Adəmə səcdə edin!”– dedikdə, İblisdən başqa (hamısı) səcdə etdi. O imtina edib təkəbbür göstərdi və kafir oldu.”
Qiyamətin nə vaxtsa baş verəcəyinə heç kəs şübhə və tərəddüdlə baxmır. Hətta dəqiq elmlər və bu sahələrdə çalışan elm adamları da sözügedən mövzuda həmrəydir, ancaq onlar bu reallığı uzaq gələcəkdə gözləyirlər. Halbuki bu gün baş verən fövqəladə hadisələrin sayı-hesabı yoxdur və qiyamətin bunlardan hər hansı biri ilə qopması mümkündür.
Sual: Övladlarıma qarşı həddindən artıq düşkünəm. Bəzən vəfat edəcəyimi övladlarımın da yetim qalacağı qorxusuna qapılıram. Mən nə etməliyəm?