Nübüvvetin başlangıcında Mekke’de indirilmiş olan bu sûre 19 âyettir. Bu sûre-i celilenin ilk beş âyeti, Kur’ân-ı Kerîm’den ilk nâzil olan kısmını teşkil eder. Sûre adını 2. âyette geçen el-alak kelimesinden almıştır. Bu kelime, “yapışkan, asılıp tutunan şey” demek olup, bundan maksat insanın, ana rahminin cidarına yapışan döllenmiş bir hücreden yaratıldığını hatırlatmaktır. Bu sûre-i şerife Hz. Peygamber (a.s.)’a vahyin gönderilmeye başlamasını, okumanın, yazmanın ve ilmin önemini vurgulayarak başlar. İkinci bölümde, zenginleşen kâfirde azıtma ve tuğyan damarının kabardığını, üçüncü bölümde ise, başlıca örneğini Ebû Cehil’de bulan azgınların, dinin direği olan namazı engellemeye çalıştıklarını ve onların müstehak oldukları cezaya çarptırılacaklarını bildirir.

Bismillâhirrahmânirrahîm.

1 – Yaratan Rabbinin adıyla oku,

2 – İnsanı (rahim cidarına) yapışan bir hücreden yaratan.

Genel olarak müfessirler alaka’nın çoğulu olarak alak kelimesine, “kan pıhtısı görünümünde olan döllenmiş hücre” anlamı verirler. Fakat Elmalılı M. H. Yazır, bu maddî mânadan başka kelimenin bir de: “ruhanî ve manevî olarak “alâka” gibi aşk ve sevgi mânası da olduğunu, dolayısıyla “alak”dan, “rabbanî bir izafetten ibaret olan ruhî ilişiğe kadar, insanın yaratılışının başlangıçlarını kapsayan, hem de okunan metnin ruhî bir sevgi ve alaka ile takip edilmesine bir uyarı ihtiva eden bir mâna düşünmenin mümkün olduğunu” yazar ki, güzel ve dikkate değer bir tefsirdir.

3 – Oku! Rabbin sonsuz kerem sahibidir.

4 – Kalemle yazmayı öğretendir.

5 – İnsana bilmediklerini öğretendir.

6-7 – Hayır! Rabbinin bunca nimetlerine rağmen kâfir insan, kendisini ihtiyaçsız zannetti diye azar.

8 – Ama dönüş elbette Rabbinedir!

9-10 – Baksana şu namaz kılan, o mükemmel kulu engelleyen kimseye,

11-12 – Ne dersin, o hidâyette olsa ve Allah’ı sayıp O’na karşı gelmemeyi tavsiye etse, ne iyi olurdu!

13 – Ne dersin, o kul, dini yalan saysa ve haktan yüz çevirse iyi mi olurdu?

14 – O bilmiyor mu ki Allah, olan biten her şeyi görür?

15-16 – Hayır! Hayır! Olmaz böyle şey! Eğer bu tutumundan vazgeçmezse,

onu perçeminden tutup cehenneme sürükleriz.

Evet, o yalancı ve suçlu perçeminden tutup sürükleriz!

17 – İstediği kadar grubunu yardıma çağırsın!

18 – Biz de Zebanîleri çağırırız!

19 – Hayır! Ona boyun eğme! Rabbine secde et, O’na yaklaş!

Bu âyeti okuyan veya dinleyenin tilavet secdesi yapması vaciptir.