4. 188 dəfə oxunub ,   0 şərh   Çap et

Quranda ölümdən sonra dirilişin mümkünlüyünü və bunun açıq-aşkar olduğunu göstərmək məqsədi ilə çəkilən ən bariz misal qışda ölü olan yer üzünün bahar mövsümündə yenidən dirildilməsi nümunəsidir. Allahın yer üzündə qoyduğu bu qanun nəticəsində hər şey təkrar-təkrar yenilənməkdədir. Quran bu yerdə bizlərə su və onunla boy atıb böyüyən bitkiləri nümunə göstərib diqqətləri bir məqama yönəldir: bir halda ki, hər şey yox edilib təkrar geriyə qaytarılır, insanın öldükdən sonra əvvəlki halına qaytarılması niyə mümkün olmasın?!

Bu fani həyatın gedişatı belə ölümdən sonrakı həyatın mümkünlüyünə öz-özlüyündə bir dəlildir. Belə ki, qış və bahar mövsümlərinin bir-birinin ardınca gəlib keçməsi ölüm və diriliş hadisələrini gözlərimiz önünə sərir. Bunlara şahid ola-ola yenidən dirilişin meydana gələcəyini çox görmək nə qədər ağlabatandır? Ölümdən sonra diriliş və həşr hadisəsi bundan o dərəcədəmi fərqlənir? Yoxsa insan öz dirilişini ilahi qüdrətin fövqündə görür?

Hər baharda saysız-hesabsız diriliş hadisəsinə səhnə olan yer üzünə bircə dəfə ibrətlə baxmağı bacaran insan öl­dükdən sonra bunlar kimi ikinci bir aləmin baharında həşir olunacağını anlamaqda çətinlik çəkməz. Quranda bu xüsusa işarə edən bir çox ayələr vardır. Bir neçəsini zikr edək:

“Sən Allahın rəhmətinin (yağışının) əsər-əlamətinə bax ki, torpağı öldükdən sonra necə dirildir. Bunları edən (Allah) ölüləri də dirildər. O, hər şeyə qadirdir!”[1]

“Onun qüdrət nişanələrindən biri də budur ki, sən yer üzünü qupquru görürsən. Biz ona yağış yağdıran kimi hərəkətə gəlib qabarar (cana gələr). Onu dirildən, şübhəsiz ki, ölüləri də dirildəcəkdir. Həqiqətən, O, (Allah) hər şeyə qadirdir!”[2]

Quranın ölü torpağı insanın dirilməsinə dəlil gətirməklə yaradılışın eyni şəkildə gerçəkləşdiyini vurğulayır. Çünki o Mütləq Qüdrət hər bir zaman dilimində dünyanın şəklini hansı qanunla dəyişdirirsə, qiyamət günü də kainatı eyni ilə dəyişdirəcək. Baharda ölmüş ağac və bitkiləri − yer üzünü hansı qanunla canlandırırsa, öldükdən sonra da insanları eyni qanunla dirildir. Mövzu ilə əlaqədar ayələrin sonunda “…bu cür (dirilib) çıxarılacaqsınız!”[3] və ya “…(Qəbirlərdən dirilib) çıxmaq da belədir”[4] deyə buyurulur, yəni “Ölü torpaq necə cana gəlir, ağaclar necə təzə həyat libası geyinir və bitkilər necə yerdən çıxırsa, siz də qəbirlərinizdən eləcə yeni canla çıxacaqsınız”.


[1] “Rum” surəsi, 30/50

[2] “Fussilət” surəsi, 41/39.

[3] “Əraf” surəsi, 7/25.

[4] “Qaf” surəsi, 50/11.



Açar sözləri

axirət dəlil dirilmə ölüm

Bənzər məqalələr

Müsəlman olaraq ölə bilmək

Müsəlman olaraq yaşamaq, müsəlman olaraq ölmək və axirət yurdunda salehlər arasına qatılmaq  üçün nə etmək lazımdır

Uşaqlara ölüm həqiqətini anlatmaq

Gəlimli-gedimli, ölümlü-itimli bir dünyada yaşayırıq. İnsan həyatında önəmli və həll edici bu hadisəyə hazır olmaq insan olmanın gərəyidir. Uşaqlara bu ölüm həqiqət kiçik yaşlarından etibarən uyğun bir dillə anlatılmalıdır. Valideyini və ya bir yaxını vəfat etdikdə, bu uşaqdan gizlədilməməlidir.

Axirətdə qurtuluşun açarı

(Ya Rəsulum!) De: “Sizə əməlləri baxımından (axirətdə) ən çox ziyana uğrayanlar barəsində xəbər verimmi?” O kəslər ki, onların dünyadakı zəhməti boşa getmişdir. Halbuki onlar yaxşı işlər gördüklərini (və bunun müqabilində mükafata nail olacaqlarını) zənn edirdilər.

Dünya nemətlərindən istifadə

Mömin dünya nemətlərindən istifadə edərkən nələrə diqqət etməlidir? Quranda bildirilən “mutrafin”dən olmamaq üçün nə etmək lazımdır?

Axirətin varlığının dəlilləri

Doğrudanmı, əbədiyyət var və insan əbədiyyətə qovuşacaq?
Əbədi həyatın var olub-olmamasının həm İlahi, həm məntiqi, həm də elmi dəlilləri var. Bu dəlillər o qədər çoxdur ki, onları sayıb qurtarmaq mümkün deyil.


Şərh yaz