6. 103 dəfə oxunub ,   0 şərh   Çap et

Bir şeyi görməmək, bilməmək kimi anlayışlar insana aid olduğuna görə qeyb aləmi və görünən aləm məsələləri əhəmiyyətlidir. Quran ayələri Allahın dünya həyatında görülməsinin, ilahi elmin və icraatların tam dərk edilməsinin qeyri-mümkünlüyünü vurğulayır. 

İnsan zaman və məkan maneəsinə görə və ya varlığın xüsusiyyətləri baxımından qeyb hadisəsi ilə üz-üzə gəlir. Qurani-Kərimin qeyblə bağlı ayələri heç kimin qeybi bilməyəcəyini bəyan edir. “De: “Göylərdə və yerdə heç kəs qeybi bilə bilməz! Qeybi yalnız Allah bilir![1], “Bilinməyən neçə-neçə xəzinələrin və görünməyən qeyb aləminin açarları Onun yanındadır. Onları ancaq O (Allah) bilir. (Allah) suda və quruda nə varsa bilir. Onun xəbəri olmadan bircə yarpaq da düşməz. Yerin zülmətləri içində elə bir toxum, (kainatda) yaş-quru elə bir şey yoxdur ki, açıq-aydın kitabda olmasın!”[2]

Bu və buna bənzər ayələr göstərir ki, Allah seçdiyi peyğəmbərlər istisna olmaqla, heç kimi qeybindən agah və xəbərdar etmir. Peyğəmbərini hifz edir və Ona görmədiyi və bilmədiyi bəzi qeyb məsələlərini vəhy edir və xəbər verir. Hər hansı vasitə ilə əldə edilən bir şey tam qeyb ola bilməz. Bilinən mütləq qeyb deyildir. Buna görə də bütün bəşər elmi bir xəbər, bir təklif mahiyyətində ortaya çıxır və bəşər elminin haqdan xəbər verməsi haqqın mahiyyəti deyil, əlamətlərinin qəlbdə hazır olması ilə bir kəlami dəlalətdir. Vəhy Haqqın ayələrinin qəlbə girməsidir. Peyğəmbərlik isə Allahdan vəhy almaq və layiqincə  əməl etməkdən ibarətdir. Peyğəmbər vəhy ilə Haqqın ayələrini görür və xəbər verir.

Bütün bunların işığında deyə bilərik ki, Rəsulullahın mütləq mənada qeybi bilməsi mümkün deyildir. Ancaq ayədən aydın olur ki, Allah bəzi qeybi xəbərləri Rəsulullaha bildirir. Belə ki “Bunlar sənə vəhy etdiyimiz (vəhylə bildirdiyimiz) qeyb xəbərlərindəndir. Bundan qabaq onları nə sən, nə də ümmətin bilirdi. O halda onların inkarına səbir et, dişini sıx və şübhən olmasın ki, xeyirli aqibət yalnız müttəqilərindir[3] ayəsində də Rəsulullaha (s.ə.s) qeybə dair bəzi məsələlərin bildirildiyi xəbər verilir. Rəsulullahın ümmətin gələcəyi, qiyamət əlamətləri və s.-ə dair verdiyi bəzi xəbərləri də bu çərçivədə götürmək olar.


[1] Nəml, 27/65.

[2] Ənam, 6/59.

[3] Hud, 11/49.



Açar sözləri

peygemberimiz qeyb

Bənzər məqalələr

Bürclər haqqında bilmədiklərimiz

Allah bu ulduzları üç şey için yaratmışdır: Onları səmanın zinəti, (səmaya yüksəlib xəbər toplayan) şeytanlara atılacaq daşlar elədi; özləri ilə istiqamət təyin edilən əlamətlər qıldı. Kim ulduzlar haqqında başqa izah gətirmək istəyərsə xəta edər və nəsibini itirər, onu maraqlandırmayan və məlumatı olmayan hətta bilməkdə peyğəmbərlər və mələklərin belə aciz qaldıqları bir mövzuda özünü çıxılmaz vəziyyətə salar.

Müxtəlif elm sahələrinə dair qeybi xəbərlər

Bu hissədə Allah Rəsulunun müxtəlif elm sahələrinə aid məsələlər haqda dediyi sözlərin yenə Onun doğruluğuna şahidlik etməsindən qısaca danışmaq istəyirik.

Uzaq gələcəklə əlaqəli verdiyi qeybi xəbərlər

Peyğəmbərimiz (s.a.s.) bizim dövrümüzə çox yaxın hadisələrdən də xəbər vermişdir. Bunlardan biri: “Ümmətlər, millətlər insanların bir-birini süfrəyə dəvət etməsi kimi bir-birini sizin üzərinizə dəvət edəcək və üstünüzə tökülüşəcəklər”. Biri soruşdu: “Bizim azlığımıza görəmi?” Allah Rəsulu: “Xeyr, əksinə, siz o gün çox olacaqsınız. Lakin selin ora-bura sürüyüb apardığı çör-çöp kimi Allah düşmənlərinizin ürəyindən sizdən qorxu hissini götürəcək və sizin qəlbinizə də “vəhən” salacaq”, – dedi.

Yaxın gələcəklə əlaqəli verdiyi qeybi xəbərlər

Allah Rəsulunun dövründən daha uzaq, bizim dövrümüzə daha yaxın, hətta əsrimizə aid, həmçinin gələcək yüzilliklərdə gerçəkləşəməsi gözlənilən neçə-neçə misallar vardır.

Öz dövrünə aid qeybi xəbərləri

Allah Rəsulu səhabələri ilə birlikdə məsciddə oturmuşdu. Birdən: “Bir az sonra bura üzü, siması təmiz bir insan gələcək, bu qapıdan içəri girəcək. O, Yəmənin ən xeyirli insanlarındandır və alnında mələyin əlinin izi var”, – dedi. Bir müddət sonra Allah Rəsulunun dediyi nam-nişanda bir insan gəlib Onun hüzurunda diz çökdü və müsəlman olduğunu elan etdi. Bu tərtəmiz, pak, yaraşıqlı insan, bu ədəb timsalı Cərir b. Abdillah əl-Becəli idi.


Şərh yaz