Əliaçıq olmaq, xeyirli işlərə kömək və infaq edərkən Allaha güvənib əliaçıq davranmaq

وَمَا تُنْفِقُوا مِنْ خَيْرٍ فَإِنَّ اللّٰهَ بِهِ عَل۪يمٌ

Sizin mallarınızdan xeyir məqsədi ilə nə verdiyinizi, şübhəsiz ki, Allah bilir! {“Bəqərə” surəsi, 2/273}

وَمَا أَنْفَقْتُمْ مِنْ شَيْءٍ فَهُوَ يُخْلِفُهُ

Siz Allah yolunda nə xərclərsəniz, Allah onun əvəzini verər.!” {“Səba” surəsi, 34/39}

وَمَا تُنْفِقُوا مِنْ خَيْرٍ فَلِأَنْفُسِكُمْ وَمَا تُنْفِقُونَ إلَّا ابْتِغَاءَ وَجْهِ اللّٰهِ وَمَا تُنْفِقُوا مِنْ خَيْرٍ يُوَفَّ إلَيْكُمْ وَأَنْتُمْ لَا تُظْلَمُونَ

Malınızdan sərf etdiyiniz hər hansı bir şeyin (mənfəəti) ancaq özünüz üçündür. Siz onu yalnız Allahın razılığını qazanmaq üçün verirsiniz. Malınızdan verdiyiniz hər hansı bir şeyin əvəzi tamamilə sizə ödəniləcəkdir. Sizə əsla zülm edilməz! {“Bəqərə” surəsi, 2/272}

 عَنِ ابْنِ مَسْعُودٍ  عَنِ النَّبِيِّ  قَالَ: «لَا حَسَدَ إِلَّا ف۪ي اثْنَتَيْنِ: رَجُلٌ آتَاهُ اللّٰهُ مَالًا فَسَلَّطَهُ عَلٰى هَلَكَتِهِ فِي الْحَقِّ، وَرَجُلٌ آتَاهُ اللّٰهُ حِكْمَةً فَهُوَ يَقْض۪ي بِهَا وَيُعَلِّمُهَا»

Abdullah ibn Məsudun (r.a.) nəql etdiyinə görə, Peyğəmbərimiz  (s.ə.s.) belə buyurmuşdur:

İki adama həsəd aparmaqda (qibtə etməkdə) ziyan yoxdur: Allahın lütf etdiyi sərvəti Onun yolunda verən imkanlı adama və Allahın lütf etdiyi elmə əməl edib onu başqalarına da öyrədən adama.” [Buxari, Elm 15, Zəkat 5, Əhkam 3; Müslim, Salətul-müsafirin 268]

 عَنْ جَابِرٍ  قَالَ: مَا سُئِلَ رَسُولُ اللّٰهِ  شَيْئًا قَطُّ فَقَالَ لَا.

Hz. Cabir (r.a.) demişdir: “Allah Rəsulundan (s.ə.s.) bir şey istə­yə­nə heç vaxt “ Xeyr” (yoxdur) deməzdi”. [Buxari, Ədəb 39; Müslim, Fədail 56]

İzah: Allah Rəsulu (s.ə.s.) dünya malından bir şey istəyənə; im­kanı varsa, verər, yoxdursa, susardı. O, Fərəzdəkin dediyi kimi, kə­limeyi-şəhadətdə keçən “Lə” (yoxdur) – dən başqa ömrü boyu “xeyr” kəlməsini dilinə gətirməmişdi.

 عَنْ أَب۪ي هُرَيْرَةَ  قَالَ: قَالَ رَسُولُ اللّٰهِ: «مَا مِنْ يَوْمٍ يُصْبِحُ الْعِبَادُ فِيهِ إِلَّا مَلَكَانِ يَنْزِلَانِ، فَيَقُولُ أَحَدُهُمَا: اَللّٰهُمَّ أَعْطِ مُنْفِقًا خَلَفًا، وَيَقُولُ الْآخَرُ: اَللّٰهُمَّ أَعْطِ مُمْسِكًا تَلَفًا»

Əbu Hureyrənin (r.a.) nəql etdiyinə görə, Peyğəmbərimiz (s.ə.s.)  belə buyurmuşdur: “Hər sabah yer üzünə iki mələk enir. Biri: “Allahım, sədəqə ve­rənin (malına bərəkət verməklə)  ardını gətir” deyə dua, digəri isə “malı saxlayıb xəsislik edənin sərvətini tələf elə,” deyə bəddua edir”.  [Buxari, Zəkat 27; Müslim, Zəkat 57]

 عَنْ أَب۪ي هُرَيْرَةَ  عَنْ رَسُولِ اللّٰهِ: «قَالَ اللّٰهُ تَعَالٰى: أَنْفِقْ يَا ابْنَ آدَمَ يُنْفَقْ عَلَيْكَ»

Əbu Hureyrənin (r.a.) nəql etdiyinə görə, Allah Rəsulu (s.ə.s.) bir qüdsi hədisdə Uca Allahın  belə buyurduğunu bildirmişdir:

“Ey insan oğlu! Allah yolunda ver ki, sənə də verilsin (ruzin artırılsın)”. [Buxari, Təfsiru-surə 11/2; Müslim, Zəkat 36]

 عَنْ عَبْدِ اللّٰهِ بْنِ عَمْرِو بْنِ الْعَاصِ  أَنَّ رَجُلاً سَأَلَ رَسُولَ اللّٰهِ: أَيُّ الْإِسْلَامِ خَيْرٌ؟ قَالَ: «تُطْعِمُ الطَّعَامَ وَتَقْرَأُ السَّلَامَ عَلٰى مَنْ عَرَفْتَ وَمَنْ لَمْ تَعْرِفْ»

Abdullah ibn Amr ibn əl-As (r.a.) belə demişdir:

“Bir nəfər Allah Rəsuluna (s.ə.s.): “İslamda hansı əməl daha xe­­yir­lidir?” – deyə sual verdi. Allah Rəsulunun (s.ə.s.) cavabı bu oldu: “Yemək yedirmək, tanıdığına və tanımadığına salam vermək”. [Buxari, İman 6; Müslim, İman 63]

 عَنْ أَب۪ي أُمَامَةَ  قَالَ: قَالَ رَسُولُ اللّٰهِ: «يَا ابْنَ آدَمَ إِنَّكَ إِنْ تَبْذُلِ الْفَضْلَ خَيْرٌ لَكَ وَإِنْ تُمْسِكْهُ شَرٌّ لَكَ، وَلَا تُلَامُ عَلٰى كَفَافٍ، وَابْدَأْ بِمَنْ تَعُولُ، وَالْيَدُ الْعُلْيَا خَيْرٌ مِنَ الْيَدِ السُّفْلٰى»

Əbu Ümamənin (r.a.) nəql etdiyinə görə, Peyğəmbərimiz (s.ə.s.) belə buyurmuşdur:

“Ey Adəm oğlu! Ehtiyacdan artıq olan malı sədəqə vermək sənin üçün daha xeyirlidir. (Xəsislik edib) verməmək, saxlamaq sənin əleyhinədir (zərərinədir). Ehtiyacın qədər mala sahib olduğuna görə Allahın hüzurunda məsuliyyət daşımaz və qınanmazsan. Xərcləməyə özündən və mükəlləf olduğun ailə fərdlərindən başla. Yüksək əl (verən əl) aşağı əldən (alan əldən) daha xeyirlidir”. [Müslim, Zəkat 97]

 عَنْ أَنَسٍ  قَالَ: مَا سُئِلَ رسُولُ اللّٰه  عَلَى الْإِسْلَامِ شَيْئًا إِلَّا أَعْطَاهُ، وَلَقَدْ جَاءَهُ رَجُلٌ فَأَعْطَاهُ غَنَمًا بَيْنَ جَبَلَيْنِ فَرَجَعَ إِلِى قَوْمِهِ فَقَالَ: يَا قَوْمِ أَسْلِمُوا فَإِنَّ مُحَمَّدًا يُعْط۪ي عَطَاءَ مَنْ لَا يَخْشٰى الْفَقْرَ، وَإِنْ كَانَ الرَّجُلُ لَيُسْلِمُ مَا يُر۪يدُ إِلَّا الدُّنْيَا فَمَا يَلْبَثُ إِلَّا يَس۪يرًا حَتّٰى يَكُونَ الْإِسْلَامُ أَحَبَّ إِلَيْهِ مِنَ الدُّنْيَا وَمَا عَلَيْهَا.

Hz. Ənəs  (r.a.) nəql edir:

“Allah Rəsulundan (s.ə.s.) İslam xatirinə nə istəyirdilərsə, mütləq verirdi. Bir dəfə hüzuruna gələn bir adama bir vadi qoyun vermişdi… Həmin adam qəbiləsinin yanına qayıdanda: “Ey əhali! Vaxt itirmədən dərhal gedib müsəlman olun. Çünki Məhəmməd (s.ə.s.) yoxsullaşmaqdan qorxmadan səxavətlə verir,” – demişdi”.

Hədisi rəvayət edən Həzrəti Ənəs (r.a.) bu əlavəni qeyd etmişdir: “Bəzi insanlar sırf dünya malı əldə etmək üçün İslamı qəbul edirdi. Lakin İslam çox keçmədən onların qəlbinə elə işləyirdi ki, onu dünya və dünyadakı hər şeydən çox  sevməyə başlayırdılar”. [Müslim, Fədail 57-58]

 عَنْ جُبَيْرِ بْنِ مُطْعِمٍ  أَنَّهُ قَالَ: بَيْنَمَا هُوَ يَس۪يرُ مَعَ النَّبِيِّ  مَقْفَلَهُ مِنْ حُنَيْنٍ فَعَلِقَهُ الْأَعْرَابُ يَسْأَلُونَهُ، حَتّٰى اضْطَرُّوهُ إِلٰى سَمُرَةٍ فَخَطِفَتْ رِدَاءَهُ فوَقَفَ النَّبِيُّ  فَقَالَ: أَعْطُونيِ رِدَائ۪ي فَلَوْ كَانَ ليِ عَدَدُ هذِهِ العِضَاهِ نَعَمًا، لَقَسَمْتُهُ بَيْنَكُمْ، ثُمَّ لَا تَجِدُونيِ بَخ۪يلاً وَلَا كَذَّابًا وَلَا جَبَانًا»

Cubeyr ibn Mutim (r.a.) belə demişdir:

“Peyğəmbərimizlə (s.ə.s.) birlikdə Huneyn döyüşündən dönəndə səhrada yaşayan köçəri bədəvilər qənimətin qısa vaxtda bölüşdürülməsi üçün təkid etdilər. Allah Rəsulunu (s.ə.s.) səmur ağacının altında saxladılar və o qədər  sıxışdırdılar ki, cübbəsi tikanlara ilişdi. Bunu görən Rəsulullah (s.ə.s.) dəvəsini saxladı və: “Cübbəmi tikanlardan aralayın. Əgər bu gördüyünüz tikanlı ağac­lar­ qədər heyvanım olsaydı, hamısını aranızda bölüşdürərdim. Siz də mənim xəsis, yalançı və qorxaq olmadığımı görərdiniz,” – buyurdu”. [Buxari, Cihad 24, Xümus 19]

 عَنْ أَب۪ي هُرَيْرَةَ  أَنَّ رَسُولَ اللّٰهِ  قَالَ: «مَا نَقَصَتْ صَدَقَةٌ مِنْ مَالٍ، وَمَا زَادَ اللّٰهُ عَبْدًا بِعَفْوٍ إِلَّا عِزًّا، وَمَا تَوَاضَعَ أَحَدٌ لِلّٰهِ إِلَّا رَفَعَهُ اللّٰهُ»

Əbu Hureyrənin (r.a.) nəql etdiyinə görə, Peyğəmbərimiz (s.ə.s.) belə buyurmuşdur:

“Malı sədəqə vermək ondan heç nə azaltmır. Allah insanların (qüsurlarını) bağışlayan qulunun şərəf və ləyaqətini artırır. Allah sadə və təvazökar olanı daha yüksəklərə ucaldır”. [Müslim, Birr 69]

 عَنْ أَب۪ي كَبْشَةَ عَمْرِو بْنِ سَعْدٍ الْأَنْمَارِيِّ  أَنَّهُ سَمِعَ رَسُولَ اللّٰهِ  يَقُولُ: «ثَلَاثَةٌ أُقْسِمُ عَلَيْهِنَّ وَأُحَدِّثُكُمْ حَد۪يثًا فَاحْفَظُوهُ: مَا نَقَصَ مَالُ عَبْدٍ مِنْ صَدَقَةٍ وَلَا ظُلِمَ عَبْدٌ مَظْلِمَةً صَبَرَ عَلَيْهَا إِلَّا زَادَهُ اللّٰهُ عِزًّا وَلَا فَتَحَ عَبْدٌ بَابَ مَسْأَلَةٍ إِلَّا فَتَحَ اللّٰهُ عَلَيْهِ بَابَ فَقْرٍ أَوْ كَلِمَةً نَحْوَهَا. وَأُحَدِّثُكُمْ حَد۪يثًا فَاحْفَظُوهُ. قَالَ إِنَّمَا الدُّنْيَا لِأَرْبَعَةِ نَفَرٍ:

عَبْدٌ رَزَقَهُ اللّٰهُ مَالاً وَعِلْمًا فهُو يَتَّقيِ فِيهِ رَبَّهُ ويَصِلُ فِيهِ رَحِمَهُ ويَعْلَمُ لِلّٰهِ فِيهِ حَقًّا فَهٰذَا بِأَفْضَلِ الْمَنَازِلِ.

وَعَبْدٌ رَزَقَهُ اللّٰهُ عِلْمًا وَلَمْ يَرْزُقْهُ مَالًا فَهُوَ صَادِقُ النِّيَّةِ يَقُولُ: لَوْ أَنَّ ليِ مَالًا لَعَمِلْتُ بِعَمَلِ فُلَانٍ فَهُوَ نِيَّتُهُ فَأَجْرُهُمَا سَوَاءٌ.

وَعَبْدٌ رَزَقَهُ اللّٰهُ مَالًا وَلَمْ يَرْزُقْهُ عِلْمًا فَهُوَ يَخْبِطُ ف۪ي مَالِهِ بِغَيْرِ عِلْمٍ، لَا يَتَّق۪ي فِيهِ رَبَّهُ وَلَا يَصِلُ رَحِمَهُ وَلَا يَعْلَمُ لِلَّهِ فِيهِ حَقًّا فَهٰذَا بِأَخْبَثِ الْمَنَازِلِ.

 وَعَبْدٌ لَمْ يَرْزُقْهُ اللّٰهُ مَالًا وَلَا عِلْمًا فَهُوَ يَقُولُ: لَوْ أَنَّ ليِ مَالًا لَعَمِلْتُ فِيهِ بِعَمَلِ فُلَانٍ فَهُوَ نِيَّتُهُ فَوِزْرُهُمَا سَوَاءٌ»

Əbu Kəbşə Amr ibn Sad əl-Ənmari (r.a.) rəvayət edir:

“Mən Allah Rəsulunun (s.ə.s.) belə buyurduğunu eşitdim:

“Üç məsələ haqda and içə bilərəm. Bundan başqa, sizə bir şey də deyəcəyəm. Diqqətlə dinləyin və yadınızda saxlayın. Sədəqə verməklə qulun mal-mülkündən heç nə azalmır. Allah haqsızlığa məruz qalıb səbir edənin izzətini artırır. Dilənçilik qapısını kim açarsa, Allah da ona yoxsulluq qapısını açar. (Və ya buna bənzər söz dedi). Yenə sizə bir şey də deyəcəyəm, onu da yaxşı yadda saxlayın. Dünyada dörd cür insan vardır:

Birincisi, Allahın sərvət və elm verdiyi insandır. Belə insanlar təqva dairəsində hərəkət edir, qohum-əqrəbaya baş çəkir, mülkün həqiqi sahibi Allahın verdiyi sərvətdə ilahi haqq olduğunu dərk edib onun tələbini yerinə yetirir, zəkatını verir. Bu adamlar ən yüksək  məqamda olan insanlardır.

İkincisi, Allahın elm verib, mal-mülk nəsib etmədiyi təmiz­qəl­bli insanlardır. Bunlar xoş niyyətlə: “Əgər Allah mənə mal ver­səydi, mən də filankəs kimi onu Haqq yolunda sərf edərdim,” – deyirlər. Onlar gözəl niyyətlərinin mükafatını alır. Bu qibtə və xoş niyyətlə həmin imkanlı adamın qazandığı sədəqə savabı qədər savab qazanırlar: ikisinin savabı bərabər olur. (Həmçinin, o xoş niyyətli adamın əlavə olaraq faydalı elmi var.)

Üçüncüsü, Allahın mal verib, ancaq elm bəxş etmədiyi adamdır. Bu cür insanlar cahillik, nadanlıq ucbatından sərvətini boş yerə xərcləyir, Allah qatında hansı məqamda olduğunun fərqinə varmır, qohum-əqrəba haqlarını yerinə yetirmir və ona əmanət verilən dünya malında Allahın haqqı olduğunu nə dərk edir, nə də etiraf. Halı ən pis olan insanlar bunlardır.

Dördüncüsü, Allahın nə mal, nə də elm verdiyi insanlardır. Belə insanlar: “Əgər mal-mülküm olsaydı, mən də filankəs kimi dünyadan zövq alardım”. Bu insanlar da niyyətə görə cəzalandırılacaq. O da qibtə etdiyi bədxərc və israfçı adam qədər məsul olur (günah qa­zanır). Onların (qibtə edilənlə edənin) günahları eyni olar”. [Tir­mi­zi, Zühd 17]

İzah: Hədisin son qismində əksini tapan həqiqət “insan ürə­yin­dən keçənlərə görə məsuliyyət daşımayacaq” həqiqətinə zidd gö­rünsə də, bu iki məsələ arasında incə bir məqam vardır: burada təkcə ürəkdən keçirmək deyil, eyni zamanda, onu dillə təkrar etmək də var. Bundan başqa, bir (pis, şər) niyyət əzm və qərarlılıq kəsb edirsə, yəni insan bu niyyətini həyata keçirməkdə israrlıdırsa, buna görə günahkar sayılır.

 عَنْ أَسْمَاءَ بِنْتِ أَب۪ي بَكْرٍ الصِّدّ۪يقِ  قَالَتْ: قَالَ ل۪ي رَسُولُ اللّٰهِ: «لَا تُوك۪ي فَيُوكِيَ اللّٰهُ عَلَيْكِ».

Həzrəti Əbu Bəkrin qızı Əsma (r. anha.) nəql edir: “Allah Rəsulu (s.ə.s.) mənə: “Kisənin ağzını bağlayıb malını yığ­ma. Əks halda, Rəzzaq* olan Allah da sənin malını kəsib bə­rə­kət­dən məhrum edər,” – buyurdu”. [Buxari, Zəkat 21; Müslim, Zəkat 88]

İzah: Hədisin digər bir rəvayətində Peyğəmbərimiz əlavə olaraq buyurur: “Sədəqə verməkdən qorxma, əliaçıq ol. Mal və pulu üst-üstə yığıb sayma, xəsislik etmə. Əks təqdirdə, Allah da sənə saya-saya verib əsirgəyər. Ehtiyacından artığını (pul və s.) gizli yerlərdə saxlayıb möhtaclara verməkdən imtina etmə. Yoxsa Allah da səninlə bu cür rəftar edər”.

 عَنْ أَب۪ي هُرَيْرَةَ  أَنَّهُ سَمِعَ رَسُولَ اللّٰهِ  يَقُولُ: «مَثَلُ الْبَخ۪يلِ وَالْمُنْفِقِ كَمَثَلِ رَجُلَيْنِ عَلَيْهِمَا جُبَّتَانِ مِنْ حَد۪يدٍ مِنْ ثُدِيِّهِمَا إِلٰى تَرَاقِيهِمَا، فَأَمَّا الْمُنْفِقُ فَلَا يُنْفِقُ إِلَّا سَبَغَتْ أَوْ وَفَرَتْ عَلٰى جِلْدِهِ حَتّٰى تُخْفِيَ بَنَانَهُ وَتَعْفُوَ أَثَرَهُ، وَأَمَّا الْبَخ۪يلُ فَلَا يُر۪يدُ أَنْ يُنْفِقَ شَيْئًا إِلَّا لَزِقَتْ كُلُّ حَلْقَةٍ مَكَانَهَا فَهُوَ يُوَسِّعُهَا فَلَا تَتَّسِعُ»

Əbu Hureyrə (r.a.) rəvayət edir:

“Allah Rəsulunun (s.ə.s.) belə bu­yurduğunu eşitdim: “Xəsislə əliaçıq adam sinəsi ilə körpücük sümüyü arasında zi­reh olan iki şəxsə bənzəyir. Əliaçıq adam infaq etdikcə əynindəki zireh genəlir, uzanıb ayaq barmaqlarını örtür və ayaq izlərini silib təmizləyir. Xəsisə gəldikdə isə o, bir şey vermək istəyəndə zirehin halqaları bir-birinə keçib pərçimlənir və onu sıxır. Nə qədər açıb genəltməyə çalışsa da, bunu edə bilmir”. [Buxari, Zəkat 28; Müslim, Zəkat 76]

 عَنْ أَب۪ي هُرَيْرَةَ  عَنْ رَسُولِ اللّٰهِ: «مَنْ تَصَدَّقَ بِعَدْلِ تَمْرَةٍ مِنْ كَسْبٍ طَيِّبٍ، وَلَا يَقْبَلُ اللّٰهُ إِلَّا الطَّيِّبَ فَإِنَّ اللّٰهَ يقْبَلُهَا بِيَم۪ينِهِ ثُمَّ يُرَبِّيهَا لِصَاحِبِهَا كَمَا يُرَبّ۪ي أَحَدُكُمْ فَلُوَّهُ حَتّٰى تَكُونَ مِثْلَ الْجَبَلِ»

Əbu Hureyrənin (r.a.) nəql etdiyinə görə, Peyğəmbərimiz (s.ə.s.) belə buyurmuşdur:

“Kim halal yolla qazanıb bir xurmanın qiyməti qədər də olsa, sə­dəqə versə – onsuz da Allah yalnız halal qazancdan verilən sə­­dəqəni qəbul edər – Allah onu mütləq məqbul sayar. Sonra sə­­dəqəni sahibi üçün o qədər böyüdər ki, dağ boyda olar”. [Buxari, Zəkat 6; Tövhid 23; Müslim, Zəkat 63]

 عَنْ أَب۪ي هُرَيْرَةَ  عَنِ النَّبِيِّ  قَالَ: بَيْنَمَا رَجُلٌ يَمْش۪ي بِفَلَاةٍ مِنَ الْأَرْضِ فَسَمِعَ صَوْتًا ف۪ي سَحَابَةٍ: اِسْقِ حَد۪يقَةَ فُلَانٍ فَتَنَحّٰى ذٰلِكَ السَّحَابُ فَأَفْرَغَ مَاءَهُ ف۪ي حَرَّةٍ فَإِذَا شَرْجَةٌ مِنْ تِلْكَ الشِّرَاجِ قَدِ اسْتَوْعَبَتْ ذٰلِكَ الْمَاءَ كُلَّهُ فَتَتَبَّعَ الْمَاءَ فَإِذَا رَجُلٌ قَائِمٌ ف۪ي حَد۪يقَتِهِ يُحَوِّلُ الْمَاءَ بِمِسْحَاتِهِ فَقَالَ لَهُ: يَا عَبْدَ اللّٰهِ مَا اسْمُكَ قَالَ: فُلَانٌ، لِلاِسْمِ الَّذ۪ي سَمِعَ فِي السَّحَابَةِ فَقَالَ لَهُ: يَا عَبْدَ اللّٰهِ لِمَ تَسْأَلُن۪ي عَنِ اسْمِي؟ فَقَالَ: إِنِّي سَمِعْتُ صَوْتًا فِي السَّحَابِ الَّذ۪ي هٰذَا مَاؤُهُ يَقُولُ: اِسْقِ حَد۪يقَةَ فُلَانٍ لِاسْمِكَ فَمَا تَصْنَعُ فِيهَا؟ فَقَالَ: أَمَّا إِذْ قُلْتَ هٰذَا فَإِنِّي أَنْظُرُ إِلٰى مَا يَخْرُجُ مِنْهَا فَأَتَصَدَّقُ بِثُلُثِهِ وَآكُلُ أَنَا

وَعِيَال۪ي ثُلُثًا وَأَرُدُّ فِيهَا ثُلُثَهُ.

Əbu Hureyrənin (r.a.) bəyan etdiyinə görə, Peyğəmbərimiz (s.ə.s.) belə buyurmuşdur:

“Bir adam susuz ərazi ilə gedərkən buluddan “Filankəsin bos­tanını sula!” nidasını eşitdi. Sonra bulud daşlıq bir əraziyə tərəf getdi və ora yağdı. Adam ora gəlib çatanda yağışın bir dərənin ətəyinə yağdığını, bir istiqamətə axdığını gördü və suyun axarına düşüb ardınca getdi. Bir müddət gedəndən sonra gördü ki, su bir nəfərin bostanına axır, o da əlində bel bostanını suvarır. Gedib ona: “Ey Allah bəndəsi! Sənin adın nədir?” – deyə sual verdi. Bostan sahibi yolçunun buluddan eşitdiyi adı dedi.  Sonra da: “Ey Allah bəndəsi! Niyə adımı öyrənmək istəyirsən?” – deyə sual etdi O da: “Mən bu suyu bir az irəlidə dərəyə boşaldan buluddan “Filankəsin bostanını sula!” deyə bir səs eşitdim, ona görə soruşuram. Sən bu bostanda nə edirsən ki, belə bir bərəkət lütf olunur?” – dedi. Bostan sahibi: “Madam dediyin kimi bir hadisə olub, onda danışacağam. Mən bu bostandan gələn məhsulun üçdə birini sədəqə verir, üçdə birini ailəmlə birlikdə özümə ayırır, qalan üçdə birini də toxumluq saxlayıram”. [Müslim, Zühd 45]