Nəfs, özbaşına, nəzarətsiz buraxıldığı təqdirdə sahibini insanlıq mərtəbəsindən endirməyə münasib yaradılmışdır. Ancaq nəfsdəki mənfi təmayülləri xeyirxahlığa və ya yaxşı əməllərə yönləndirmək mümkündür. Buna görə də, nəfs bizim məhv etməyə çalışdığımız düşmən yox, islah etməyə çalışdığımız güc (dost) olmalıdır. Nəfs, ruh və qəlbə qarşı olduğu müddətcə bizə düşmən, ruhla dostlaşdıqda isə insanı kamillik məqamına yüksəldən vasitədir.