Alimlərə, böyüklərə, fəzilətli insanlara
və ailə dostlarına ehtiram göstərmək

وَاصْبِرْ نَفْسَكَ مَعَ الَّذ۪ينَ يَدْعُونَ رَبَّهُمْ بِالْغَدَاةِ وَالْعَشِيِّ يُر۪يدُونَ وَجْهَهُ

Səhər-axşam Rəbbinin rizasını diləyərək Ona ibadət edənlərlə birlikdə sabitqədəm ol. {“Kəhf” surəsi, 18/28}

 عَنِ ابْنِ عُمَرَ   أَنَّ النَّبِيَّ  قَالَ: «إِنَّ أَبَرَّ الْبِرِّ أَنْ يَصِلَ الرَّجُلُ وُدَّ أَبِيهِ»

İbn Ömər (r.a.) Peyğəmbərimizin (s.ə.s.) belə buyurduğunu nəql edir:

“Ən məqbul yaxşılıq ata dostu ilə əlaqələri davam etdirməkdir”. [Müslim, Birr 11]

 عَنْ عَبْدِ اللّٰهِ بْنِ د۪ينَارٍ عَنْ عَبْدِ اللّٰهِ بْنِ عُمَرَ  أَنَّ رَجُلاً مِنَ الْأَعْرَابِ لَقِيَهُ بِطَر۪يقِ مَكَّةَ فَسَلَّمَ عَلَيْهِ عَبْدُ اللّٰهِ بْنُ عُمرَ وَحَمَلَهُ عَلٰى حِمَارٍ كَانَ يَرْكَبُهُ وَأَعْطَاهُ عِمَامَةً كَانَتْ عَلٰى رَأْسِهِ، قَالَ ابْنُ د۪ينَارٍ: فَقُلْنَا لَهُ: أَصْلَحَكَ اللّٰهُ إِنَّهُمُ الْأَعْرَابُ وَهُمْ يَرْضَوْنَ بِالْيَس۪يرِ. فَقَالَ عَبْدُ اللّٰهِ بْنُ عُمَرَ: إِنَّ هٰذَا كَانَ وُدًّا لِعُمَرَ بْنِ الْخَطَّابِ وَإِنّ۪ي سَمِعْتُ رَسُولَ اللّٰهِ يَقُولُ: «إِنَّ أَبَرَّ الْبِرِّ صِلَةُ الرَّجُلِ أَهْلَ وُدِّ أَبِيهِ»

Tabiundan Abdullah ibn Dinar nəql edir:

 “Bir bədəvi Məkkə yolunda Abdullah ibn Ömərlə qarşılaşdı. Abdullah ona salam verdi. Sonra onu öz miniyinə mindirib başındakı sarığı da verdi. Abdullah ibn Dinar sözünə belə davam edir: “Biz Abdullah ibn Ömərə: “Allah sənə kömək olsun, o bir bədəvidir.Onlar azla kifayətlənirlər (yəni verməyə ehtiyac yox idi)”– dedik.Abdullah (r.a.) bizə belə cavab verdi:“Onun atası atam Ömərin dostu idi. Mən Allah Rəsulunun (s.ə.s.) belə buyurduğunu eşitdim: “Ən məqbul yaxşılıq bir insanın ata dostunun ailə üzvləri ilə əlaqələri davam etdirməsidir”. [Müslim, Birr 12]

 عَنْ عَائِشَةَ  قَالَتْ: مَا غِرْتُ عَلٰى أَحَدٍ مِنْ نِسَاءِ النَّبِيِّ مَا غِرْتُ عَلٰى خَد۪يجَةَ . وَمَا رَأَيْتُهَا قَطُّ وَلٰكِنْ كَانَ يُكْثِرُ ذِكْرَهَا وَرُبَّمَا ذَبَحَ الشَّاةَ، ثُمَّ يُقَطِّعُهَا أَعْضَاءً، ثُمَّ يَبْعَثُهَا ف۪ي صَدَائِقِ خَد۪يجَةَ فَرُبَّمَا قُلْتُ لَهُ: كَأَنْ لَمْ يَكُنْ فِي الدُّنْيَا إِلَّا خَد۪يجَةُ فَيَقُولُ: «إِنَّهَا كَانَتْ وَكَانَتْ وَكَانَ ليِ مِنْهَا وَلَدٌ»

Həzrəti Aişə (r.anhə) demişdir: “Xədicəni görmədiyim halda Peyğəmbərimizi (s.ə.s.) zövcələrindən heç birinə onun qədər qısqanmamışam. Çünki Allah Rəsulu (s.ə.s.) onu tez-tez yada salır,tərifləyirdi.Nə vaxt qoyun kəsirdi, Xədicənin rəfiqələrinə də göndərirdi. Bəzən hətta onu qısqanıb Rəsulullaha: “Sanki, dünyada Xədicədən başqa qadın qalmayıb,”– deyirdim. Ancaq Peyğəmbərimiz (s.ə.s.):“O, bambaşqa idi, övladlarım da ondan olmuşdu,”– deyə Xədicəni yad edir, gözəl xasiyyətlərindən danışırdı”. [Buxari, Mənaqibul-Ənsar 20; Müslim, Fədailus-səhabə 74]

 عَنْ أَنَسِ بْنِ مَالِكٍ قَالَ: خَرَجْتُ مَعَ جَر۪يرِ بْنِ عَبْدِ اللّٰهِ الْبَجَلِيِّ ف۪ي سَفَرٍ فَكَانَ يَخْدُمُنيِ فَقُلْتُ لَهُ: لَا تَفْعَلْ فَقَالَ: إِنّ۪ي قَدْ رَأَيْتُ الْأَنْصَارَ تَصْنَعُ بِرَسُولِ اللّٰهِ شَيْئًا آلَيْتُ

عَلٰى نَفْس۪ي أَنْ لَا أَصْحَبَ أَحَدًا مِنْهُمْ إِلَّا خَدَمْتُهُ

Ənəs ibn Malik (r.a.) demişdir:

“Cərir ibn Abdullah əl-Bəcəli ilə səfərə çıxmışdım. Məndən böyük olsa da, mənə xidmət etməyə çalışırdı. Ona belə etməməyi rica etdim. Üzünü mənə tutub belə dedi: “Mən ənsarın (Mədinəlilərin) Rəsulullaha (s.ə.s.) necə xidmət etdiyini gördüm və buna görə də “bir gün bir ənsara yoldaş olsam, ona xidmət edəcəyəm” deyə əhd etmişdim”. [Buxari, Cihad 71; Müslim, Fədailius-səhabə 181]

 عَنْ أَب۪ي مَسْعُودٍ قَالَ: قَالَ رَسُولُ اللّٰهِ: « يَؤُمُّ الْقَوْمَ أَقْرَؤُهُمْ لِكِتَابِ اللّٰهِ فَإِنْ كَانُوا فِي الْقِرَاءَةِ سَوَاءً فَأَعْلَمُهُمْ بِالسُّنَّةِ فَإِنْ كَانُوا فِي السُّنَّةِ سَوَاءً فَأَقْدَمُهُمْ هِجْرَةً فَإِنْ كَانُوا فِي الْهِجْرَةِ سَوَاءً فَأَقْدَمُهُمْ سِنًّا وَلَا يَؤُمَّنَّ الرَّجُلُ الرَّجُلَ ف۪ي سُلْطَانِهِ وَلَا يَقْعُدُ ف۪ي بَيْتِهِ عَلٰى تَكْرِمَتِهِ إِلَّا بِإِذْنِهِ»

Əbu Məsud (r.a.) Allah Rəsulunun (s.ə.s.) belə buyurduğunu rəvayət  etmişdir:

“Quranı ən yaxşı bilən və oxuyanlar camaata imam olsun, namaz qıldırsın. Quran biliyi və tilavətdə (Quranı qaydaya uyğun və gözəl oxumaqda) bərabərdirlərsə, sünnəti ən yaxşı bilən, əgər sünnət bilməkdə də bərabərdirlərsə, əvvəlcə hicrət edən, eyni vaxtda hicrət etmişlərsə, yaşca daha böyük olan imam olsun. Heç kim səlahiyyətli imam olan yerdə onun icazəsi olmadan imamlıq etməyə cəhd göstərməsin. Heç kim başqasının evində olarkən ev yiyəsinin xüsusi yerində iznsiz oturmasın”. [Müslim, Məsacid 290]

 عَنْ أَب۪ي مُوسٰى قَالَ: قَالَ رَسُولُ اللّٰهِ: «إِنَّ مِنْ إِجْلَالِ اللّٰهِ تَعَالٰى إِكْرَامَ ذِى الشَّيْبَةِ الْمُسْلِمِ وَحَامِلِ الْقُرْآنِ غَيْرِ الْغَاليِ فِيهِ وَالْجَاف۪ي عَنْهُ وَإِكْرَامَ ذِي السُّلْطَانِ الْمُقْسِطِ»

Əbu Musa (r.a.) Allah Rəsulunun (s.ə.s.) belə buyurduğunu nəql etmişdir:

“Saçı-saqqalı ağarmış müsəlmana, Quran hökmlərinə riayətdə həddini aşmayan, Onu oxuyan və hökmlərinə əməl edən hafizə və adil idarəçiyə hörmət göstərmək Allaha təzimdən qaynaqlanır”. (Əbu Davud, Ədəb 20)

 عَنْ عَبْدِ اللّٰهِ بْنِ عَمْرٍو   قَالَ: قَالَ رَسُولُ اللّٰهِ: «لَيْسَ مِنَّا مَنْ لَمْ يَرْحَمْ صَغ۪يرَنَا وَيَعْرِفْ شَرَفَ كَب۪يرِنَا»

Abdullah ibn Amr (r.a.) Allah Rəsulunun (s.ə.s.) belə buyurduğunu bildirir:

“(Yaşca) kiçiklərimizə şəfqət göstərməyən, böyüklərimizin şərəfini tanımayan (onlara hörmət etməyən) bizdən deyildir”. (Əbu Davud, Ədəb 58; Tirmizi, Birr 15)

 عَنِ ابْنِ عَبَّاسٍ  قَالَ: قَدِمَ عُيَيْنَةُ بْنُ حِصْنٍ فَنَزَلَ عَلٰى ابْنِ أَخِيهِ الْحُرِّ بْنِ قَيْسٍ وَكَانَ مِنَ النَّفَرِ الَّذ۪ينَ يُدْنِيهِمْ عُمَرُ وَكَانَ الْقُرَّاءُ أَصْحَابَ مَجْلِسِ عُمَرَ وَمُشَاوَرَتِهِ كُهُولًا كَانُوا أَوْ شُبَّانًا فَقَالَ عُيَيْنَةُ لِابْنِ أَخِيهِ: يَا ابْنَ أَخيِ لَكَ وَجْهٌ عِنْدَ هٰذَا الْأَم۪يرِ فَاسْتَأْذِنْ ليِ عَلَيْهِ فَاسْتَأْذَنَ لَهُ فَأَذِنَ لَهُ عُمَرُ فَلَمَّا دَخَلَ: قَالَ هِيْ ياَ ابْنَ الخَطَّابِ فَوَاللّٰهِ مَا تُعْط۪ينَا الْجَزْلَ وَلَا تَحْكُمُ ف۪ينَا بِالْعَدْلِ، فَغَضِبَ عُمَرُحَتّٰى هَمَّ أَنْ يُوقِعَ بِه،ِ فَقَالَ لَهُ الْحُرُّ: يَا أَم۪يرَ الْمُؤْمِن۪ينَ إِنَّ اللّٰهَ تَعَالٰى قَالَ لِنَبِيِّهِ: {خُذِ الْعَفْوَ وَأْمُرْ بِالْعُرْفِ وَأَعْرِضْ عَنِ الْجَاهِلينَ} وَإِنَّ هٰذَا مِنَ الْجَاهِل۪ينَ. وَاللّٰهِ مَا جَاوَزَهَا عُمَرُ ح۪ينَ تَلَاهَا عَلَيْهِ وَكَانَ وَقَّافًا عِنْدَ كِتَابِ اللّٰهِ تَعَالٰى.

Abdullah ibn Abbas (r.a.) rəvayət edir:

“Uyeynə ibn Hısn Mədinəyə gələndə qardaşı oğlu Əl-Hurr ibn Qeysin qonağı olmuşdu. Əl-Hurr Həzrəti Ömərə yaxın adamlardan biri idi. Onsuz da istər yaşlı, istər gənc – elm və Quran əhli Həzrəti Ömərin məşvərət heyətində iştirak edirdi. Buna görə də qardaşı oğlu Hurra: “Sənin xəlifə yanında hörmətin var, mənə onunla görüşmək üçün vaxt almağa çalış,”– dedi. Əl-Hurr Həzrəti Ömərdən icazə istədi, Hz. Ömər də izin verdi. Uyeynə Həzrəti Ömərin yanına gəlib: “Ey Xəttab oğlu! And olsun ki, bizə nə artıq bir şey verir, nə də ədalətlə hökm edirsən,”– dedi. Həzrəti Ömər qəzəblənib Uyeynənin üstünə yeridi. Əl-Hurr dərhal araya girdi və: “Ey möminlərin əmiri. Allah Peyğəmbərinə buyurur ki, “Sən bağışlama yolunu tut, yaxşı işlər görməyi əmr et və cahillərə əhəmiyyət vermə!“ {“Əraf” surəsi, 7/199} Mənim bu əmim cahillərdəndir, (bağışla onu),”– dedi. İbn Abbas (r.a.) deyir ki, vallah, bu ayəni oxuyar-oxumaz Həzrəti Ömər dayandı. Çünki Həzrəti Ömər Quranın əmr və qadağaları qarşısında dərhal özünü ələ almağı bacaran insan idi”. [Buxari, İtisam 2]

 عَنْ أَنَسٍ قَالَ: قَالَ أَبُو بَكْرٍ لِعُمَرَ  بَعْدَ وَفَاةِ رَسُولِ اللّٰهِ: اِنْطَلِقْ بِنَا إِلٰى أُمِّ أَيْمَنَ  نَزُورُهَا كَمَا كَانَ رَسُولُ اللّٰهِ  يَزُورُهَا، فَلَمَّا انْتَهَيَا إِلَيْهَا بَكَتْ فَقَالَا لَهَا: مَا يُبْك۪يكِ أَمَا تَعْلَم۪ينَ أَنَّ مَا عِنْدَ اللّٰهِ خَيْرٌ لِرَسُولِ اللّٰهِ ؟ فَقَالَتْ: إِنّ۪ي لَا أَبْك۪ي أَنّ۪ي لَأََعْلَمُ أَنَّ مَا عِنْدَ اللّٰهِ تَعَالٰى خَيْرٌ لِرَسُولِ اللّٰهِ  وَلٰكِنْ أَبْكيِ أَنَّ الْوَحْيَ قَدِ انْقَطَعَ مِنَ السَّمَاءِ. فَهَيَّجَتْهُمَا عَلَى الْبُكَاءِ فَجَعَلَا يَبْكِيَانِ مَعَهَا.

Hz. Ənəs (r.a.) nəql edir:

“Allah Rəsulunun (s.ə.s.) vəfatından sonra Həzrəti Əbu Bəkir Həzrəti Ömərin yanına gələrək: “Qalx, Ümmü Eymanin yanına gedək. Allah Rəsulu (s.ə.s.) kimi biz də onu ziyarət edək,” – dedi. Ümmü Eymanin yanına gəlib çatanda ağladı. Həzrəti Əbu Bəkir və Həzrəti Ömər: “Rəsulullahın (s.ə.s.) ilahi dərgahda yüksəldiyi məqamın Onun üçün daha xeyirli olduğunu bilə-bilə niyə ağlayırsan?”– deyə soruşdular. Ümmü Eyman onlara: “Əslində, mən buna görə ağlamıram. Əlbəttə, çox yaxşı bilirəm ki,  Rəsululahın (s.ə.s.) Allah dəgahında ucaldığı məqam Onun üçün daha xeyirlidir. Onun vəfatından sonra vəhy  kəsildi, vəhyin bərəkətindən məhrum olduq, mən bundan ötrü ağlayıram,” – dedi. Onun bu sözləri Həzrəti Əbu Bəkir və Həzrəti Öməri də kövrəltdi. Ümmü Eymanlə birlikdə ağlamağa başladılar”. [Müslim, Fədailius-səhabə 103]

 عَنْ أَب۪ي هُرَيْرَةَ عَنِ النَّبِيِّ: «أَنَّ رَجُلاً زَارَ أَخًا لَهُ ف۪ي قَرْيَةٍ أُخْرَى، فَأَرْصَدَ اللّٰهُ تَعَالٰى عَلٰى مَدْرَجَتِهِ مَلَكًا، فَلَمَّا أَتٰى عَلَيْهِ قَالَ: أَيْنَ تُر۪يدُ؟ قَالَ: أُر۪يدُ أَخًا ليِ ف۪ي هٰذِهِ الْقَرْيَةِ. قَالَ: هَلْ لَكَ عَلَيْهِ مِنْ نِعْمَةٍ تَرُبُّهَا عَلَيْهِ؟ قَالَ: لَا، غَيْرَ أَنّ۪ي أَحْبَبْتُهُ فِي اللّٰهِ تَعَالٰى، قَالَ: فَإِنّ۪ي رَسُولُ اللّٰهِ إِلَيْكَ بِأَنَّ اللّٰهَ قَدْ أَحَبَّكَ كَمَا أَحْبَبْتَهُ فِيهِ»

Əbu Hureyrə (r.a.) Nəbilər Sərvəri Allah Rəsulunun (s.ə.s.) belə buyurduğunu nəql  etmişdir:

“Bir nəfər başqa bir kənddə yaşayan din qardaşı ilə hal-əhval tutmağa getdi. Allah onu izləmək üçün bir mələk göndərdi. Həmin adam mələyin yanına çatanda mələk: “Hara gedirsən?”– deyə soruşdu.Adam:“O kənddə yaşayan din qardaşıma baş çəkmək istəyirəm,”– cavabını verdi. Mələk:“Ondan bir mənfəət umursan?”– dedi.Adam: “Xeyr, mənim ona olan sevgim yalnız Allah rizasına görədir,”– dedi.Adamın bu gözəl cavabını eşidən mələk müjdə verdi:“Düzünü deyim ki, mən Allahın göndərdiyi elçiyəm. Sən o qardaşını necə sevirsənsə, Allah da səni elə sevir.” [Müslim, Birr 38]

 عَنْ أَب۪ي مُوسٰى الْأَشْعَرِيِّ أَنَّ النَّبِيَّ  قَالَ: «إِنَّمَا مَثَلُ الْجَل۪يسِ الصَّالِحِ وَجَل۪يسِ السُّوءِ كَحَامِلِ الْمِسْكِ وَنَافِخِ الْك۪يرِ، فَحَامِلُ الْمِسْكِ إِمَّا أَنْ يُحْذِيَكَ وَإِمَّا أَنْ تَبْتَاعَ مِنْهُ وَإِمَّا أَنْ تَجِدَ مِنْهُ ر۪يحًا طَيِّبَةً. وَنَافِخُ الْك۪يرِ إِمَّا أَنْ يُحْرِقَ ثِيَابَكَ وَإِمَّا أَنْ تَجِدَ مِنْهُ ر۪يحًا مُنْتِنَةً»

Əbu Musa əl-Əşari (r.a.) Peyğəmbərimizin (s.ə.s.) belə buyurduğunu nəql  edir:

“Yaxşı və pis dost xoş qoxulu ətir satanla körükçü kimidir. Ətir satan ya sənə gözəl ətrindən verir, ya sən ondan pulla ətir alırsan, ya da xoş ətrindən qoxulamış olursan. Körükçü isə ya paltarını yandırar, ya da ən azı pis qoxu ilə narahatlıq verər”. [Buxari, Zəbaih 31, Buyu 38; Müslim, Birr 146]

 عَنْ أَب۪ي هُرَيْرَةَ عَنِ النَّبِيِّ  قَالَ: «تُنْكَحُ الْمَرْأَةُ لِأَرْبَعٍ: لِمالِهَا وَلِحَسَبِهَا وَلِجَمَالِهَا وَلِد۪ينِهَا، فَاظْفَرْ بِذَاتِ الدّ۪ينِ تَرِبَتْ يَدَاكَ»

Əbu Hureyrə (r.a.) Peyğəmbərimizin (s.ə.s.) belə buyurduğunu nəql edir:

“Qadınla dörd şeyə görə nikah bağlayırlar: sərvətinə, əsil-nə­səbinə, gözəlliyinə və dindarlığına. Sən (digərlərini deyil), dindar olanını seç ki, hüzur tapasan”. [Buxari, Nikah 15; Müslim, Rada 53]

 عَنْ أَب۪ي سَع۪يدٍ الْخُدْرِيِّ عَنِ النَّبِيِّ  قَالَ: «لَا تُصَاحِبْ إِلَّا مُؤْمِنًا وَلَا يَأْكُلْ طَعَامَكَ إِلَّا تَقِيٌّ»

Əbu Səid əl-Xudri (r.a.) Allah Rəsulunun (s.ə.s.) belə buyurduğunu nəql  etmişdir:

“Mömindən başqa heç kəslə dostluq etmə. Süfrəndə müttəqilərdən başqa heç kim yemək yeməsin”. [Əbu Davud, Ədəb 16; Tirmizi, Zühd 56]

 عَنْ أَب۪ي هُرَيْرَةَ عَنِ النَّبِيِّ قَالَ: «اَلرَّجُلُ عَلٰى د۪ينِ خَل۪يلِهِ، فَلْيَنْظُرْ أَحَدُكُمْ مَنْ يُخَالِلُ»

Əbu Hureyrə (r.a.) Peyğəmbərimizin (s.ə.s.) belə buyurduğunu bəyan etmişdir: “İnsan dostunun dinindədir. Ona görə də hər kəs kimlərlə dostluq etdiyinə diqqət yetirsin”. [Əbu Davud, Ədəb 16; Tirmizi, Zühd 45]

 عَنْ أَب۪ي مُوسىَ الْأَشْعَرِيِّ  أَنَّ النَّبِيَّ  قَالَ: «اَلْمَرْءُ مَعَ مَنْ أَحَبَّ» وَف۪ي رِوَايَةٍ قَالَ ق۪يلَ لِلنَّبِيِّ  اَلرَّجُلُ يُحِبُّ الْقَوْمَ وَلَمْ يَلْحَقْ بِهِمْ؟ قَالَ: «اَلْمَرْءُ مَعَ مَنْ أَحَبَّ»

Əbu Musa əl-Əşari (r.a.) Peyğəmbərimizin (s.ə.s.) belə buyurduğunu nəql etmişdir: “İnsan sevdiyi ilə bərabərdir”.

Digər rəvayət; Peyğəmbərimiz (s.ə.s.) “İnsan bir camaatı sevdiyi halda onun kimi yaşaya bilməsə, axırı necə olacaq?” sualının cavabında belə buyurmuşdur: “İnsan sevdiyi ilə bərabərdir”. (Buxari, Ədəb 96; Müslim, Birr 165)

 عَنْ أَنَسٍ أَنَّ أَعْرَابِيًّا قَالَ لِرَسُولِ اللّٰهِ: مَتَى السَّاعَةُ؟ قَالَ رَسُولُ اللّٰهِ: «مَا أَعْدَدْتَ لَهَا؟» قَالَ: مَا أَعْدَدْتُ لَهَا مِنْ كَث۪يرِ صَوْمٍ، وَلَا صَلَاةٍ، وَلَا صَدَقَةٍ،

وَلَكِنّ۪ي أُحِبُّ اللّٰهَ وَرَسُولَهُ قَالَ: «أَنْتَ مَعَ مَنْ أَحْبَبْتَ»

Hz. Ənəs (r.a.) rəvayət edir:

“Bir bədəvi: “Qiyamət nə vaxt qopacaq?”– deyə Allah Rəsuluna (s.ə.s.) sual etdi. Allah Rəsulu (s.ə.s.): “Onun üçün nə hazırlamısan?”– deyə suala sualla cavab verdi. O da: “Axirət üçün elə də çox oruc, namaz və sədəqə hazırladığımı deyə bilmərəm. Ancaq mən Allahı və Rəsulunu sevirəm,”– dedi. Bu cavabın müqabilində Allah Rəsulu (s.ə.s.): “O halda sən sevdiyinlə birlikdəsən!”– buyurdu. [Buxari,Ədəb 96; Müslim, Birr 164]

 عَنْ أَب۪ي هُرَيْرَةَ عَنِ النَّبِيِّ  قَالَ: «اَلنَّاسُ مَعَادِنُ كَمَعَادِنِ الذَّهَبِ وَالْفِضَّةِ، خِيَارُهُمْ فِي الْجَاهِلِيَّةِ خِيَارُهُمْ فِي الْإِسْلَامِ إِذَا فَقُهُوا. وَالْأَرْوَاحُ جُنُودٌ مُجَنَّدَةٌ، فَمَا تَعَارَفَ مِنْهَا ائْتَلَفَ،

وَمَا تَنَاكَرَ مِنْهَا اخْتَلَفَ»

Əbu Hureyrə (r.a.) Peyğəmbərimizin (s.ə.s.)  belə buyurduğunu rəvayət edir: “İnsanlar qızıl və gümüş mədənlərinə bənzəyir.Cahiliyyə dövründə xeyirli olan müsəlmanlıqda da xeyirlidir, bir şərtlə ki dinin ruhunu qavramış olsun. Ruhlar hərbi birliklər kimidir. Bir-birilərini nə qədər tanıyırlarsa, o səviyyədə bir yerə toplaşır, qaynayıb-qarışırlar. Bir-birini tanımayanlar da ixtilafa düşürlər”. [Buxari, Ənbiya 2; Müslim, Birr 159]

 عَنْ عُمَرَ بْنِ الْخَطَّابِ قَالَ: اسْتَأْذَنْتُ النَّبِيَّ فِي الْعُمْرَةِ فَأَذِنَ ليِ وَقَالَ: «لَا تَنْسَنَا يَا أُخَيَّ مِنْ دُعَائِكَ» وَف۪ي رِوَايَةٍ قَالَ: «أَشْرِكْنَا يَا أُخَيَّ ف۪ي دُعَائِكَ» فَقَالَ كَلِمَةً مَا يَسُرُّنيِ أَنَّ ليِ بِهَا الدُّنْيَا.

Ömər ibn əl-Xəttab (r.a.) rəvayət edir:

“Ümrə etmək üçün Allah Rəsulundan (s.ə.s.) izin istəmişdim. Mənə izin verdi və: “Qardaşım, duana bizi də şərik elə, bizi unutma,”– buyurdu. Allah Rəsulunun (s.ə.s.) belə müraciəti məni elə sevindirmişdi ki,o gün dünyalar mənim olsaydı, o qədər sevinməzdim”. [Əbu Davud, Vitr 23; Tirmizi, Dəavat 109]