Məşru səbəb olmadan insana, yaxud da heyvana cəza və əziyyət vermək qadağan edilmişdir

وَبِالْوَالِدَيْنِ إِحْسَانًا وَبِذِي الْقُرْبٰى وَالْيَتَامٰى وَالْمَسَاك۪ينِ وَالْجَارِ ذِي الْقُرْبٰى وَالْجَارِ الْجُنُبِ وَالصَّاحِبِ بِالْجَنْبِ وَابْنِ السَّب۪يلِ وَمَا مَلَكَتْ أَيْمَانُكُمْ إِنَّ اللّٰهَ لَا يُحِبُّ مَنْ كَانَ مُخْتَالاً فَخُورًا

Ata-anaya qohum-əqrəbaya, yetimlərə, yoxsullara, yaxın və uzaq qonşuya, yol yoldaşına, yolçulara, əlinizin altında olana (sahib olduğunuz qul və kənizlərə) yaxşılıq edin! Həqiqətən, Allah özünü bəyənənləri, lovğalıq edənləri sevməz! {“Nisa” surəsi, 4/36}

 عَنِ ابْنِ عُمَرَ   أَنَّ رَسُولَ اللّٰهِ  قَالَ: «عُذِّبَتِ امْرَأَةٌ ف۪ي هِرَّةٍ حَبَسَتْهَا حَتّٰى مَاتَتْ فَدَخَلَتْ فِيهَا النَّارَ لَا هِيَ أَطْعَمَتْهَا وَسَقَتْهَا إِذْ هِيَ حَبَسَتْهَا وَلَا هِيَ تَرَكَتْهَا تَأْكُلُ مِنْ خَشَاشِ الْأَرْضِ»

İbn Ömər (r.anhumə) Peyğəmbərimizin (s.ə.s.) belə buyurduğunu nəql edir:

“Bir qadın bir pişiyi ölənədək dustaq etdiyi üçün əzaba düçar oldu və Cəhənnəmə getdi. Belə ki, o, heyvanı evdə həbs etmiş, ona nə su, nə də yemək vermişdi, hətta yerdəki həşəratları yeməsinə belə imkan verməmişdi”. [Buxari, Ənbiya 54; Müslim, Birr 133]

 عَنْ أَنَسٍ  قَالَ: نَهٰى رَسُولُ اللّٰه  أنْ تُصْبَرَ الْبَهَائِمُ.

Hz. Ənəsin (r.a.) nəql etdiyinə görə, Allah Rəsulu (s.ə.s.) heyvanları öldürmək məqsədi ilə bir yerə bağlayıb nişan taxtası etməyi qadağan etdi. [Buxari, Zəbaih 25; Müslim, Sayd 58]

 عَنْ أَب۪ي مَسْعُودٍ الْبَدْرِيِّ  قَالَ: كُنْتُ أَضْرِبُ غُلَامًا ل۪ي بِالسَّوْطِ فَسَمِعْتُ صَوْتًا مِنْ خَلْفِي: «اِعْلَمْ أَبَا مَسْعُودٍ» فَلَمْ أَفْهَمِ الصَّوْتَ مِنَ الْغَضَبِ فَلَمَّا دَنَا مِنّ۪ي إِذَا هُوَ رَسُولُ اللّٰه  فَإِذَا هُوَ يَقُولُ: «اِعْلَمْ أَبَا مَسْعُودٍ أَنَّ اللّٰهَ أَقْدَرُ عَلَيْكَ مِنْكَ عَلٰى هٰذَا الْغُلَامِ» فَقُلْتُ: لَا أَضْرِبُ مَمْلُوكًا بَعْدَهُ أَبَدًا.

وَف۪ي رِوَايَةٍ: فَسَقَطَ السَّوْطُ مِنْ يَد۪ي مِنْ هَيْبَتِهِ.

وَف۪ي رِوَايَةٍ: فَقُلْتُ: يَا رَسُولَ اللّٰهِ هُوَ حُرٌّ لِوَجْهِ اللّٰهِ تَعَالٰى فَقَالَ: «أَمَا لَوْ لَمْ تَفْعَلْ لَلَفَحَتْكَ النَّارُ أَوْ لَمَسَّتْكَ النَّارُ»

Əbu Məsud əl-Bədri (r.a.) rəvayət edir:

“Mən bir köləmi qamçı ilə döyərkən arxadan: “Ey Əbu Məsud, bil ki…” – deyə bir səs eşitdim, lakin o qədər əsəbiləşmişdim ki, səsi tanıya bilmədim. Yaxınlaşanda gözlərimə inanmadım. Gələn Allah Rəsulu (s.ə.s.) idi. Mənə: “Ey Əbu Məsud! Bil ki, Allahın qüdrəti sənə sənin bu köləyə gücünün çatmasından daha çox yetər,” – deyə səsləndi. Bunu eşidincə mən: “Bundan sonra heç bir köləni əsla döyməyəcəm,” – deyə söz verdim. Digər rəvayətdə isə: “Allah Rəsulunun (s.ə.s.) əzəmətindən qamçı əlimdən yerə düşdü”.

Başqa bir rəvayətdə isə belə nəql edir:  “Allah Rəsulunun (s.ə.s.) xəbərdarlığından sarsılıb: “Ya Rəsulallah! Bu kölə artıq bu andan Allah rizası üçün azaddır,” – dedim və döydüyüm köləni azad etdim. Peyğəmbərimiz (s.ə.s.) mənim bu davranışım haqqında buyurdu: “Əgər onu azad etməsəydin, Cəhənnəm atəşi səni ya yalayacaq, ya da yüngülcə toxunub yandıracaqdı”. [Müslim, Eyman 34-35]

 عَنِ ابْنِ عبَّاسٍ   أَنَّ النَّبِيَّ  مَرَّ عَلَيْهِ حِمَارٌ قَدْ وُسِمَ ف۪ي وَجْهِهِ فَقَالَ: «لَعَنَ اللّٰهُ الَّذ۪ي وَسَمَهُ»

İbn Abbas (r.anhumə) nəql edir:

“Şəfqət Peyğəmbərinin (s.ə.s.) yanından üzü damğalı bir heyvan keçmişdi. Allah Rəsulu (s.ə.s.) onu görüb belə buyurmuşdu: “Bu heyvanın üzünü dağlayıb bu şəklə salana Allah lənət etsin”. [Müslim, Libas 107]

 عَنْ أَب۪ي هُرَيْرَةَ  قَالَ: بَعَثَنَا رَسُولُ اللّٰهِ  ف۪ي بَعْثٍ فَقَالَ: «إِنْ وَجَدْتُمْ فُلَانًا وَفُلَانًا لِرَجُلَيْنِ مِنْ قُرَيْشٍ سَمَّاهُمَا فَأَحْرِقُوهُمَا بِالنَّارِ» ثُمَّ قَالَ رَسُولُ اللّٰهِ  ح۪ينَ أَرَدْنَا الْخُرُوجَ: «إِنّ۪ي كُنْتُ أَمَرْتُكُمْ أَنْ تُحْرِقُوا فُلَانًا وَفُلَانًا، وَإِنَّ النَّارَ لَا يُعَذِّبُ بِهَا إِلَّا اللّٰهُ، فَإِنْ وَجَدْتُمُوهُمَا فَاقْتُلُوهُمَا»

Əbu Hureyrə (r.a.) nəql edir:

“Allah Rəsulu (s.ə.s.) bizi bir tapşırığı yerinə yetirmək üçün bir hərbi dəstə ilə birlikdə göndərmişdi. Qureyşli iki adamın adını verərək: “Əgər filankəsləri ələ keçirsəniz, onları yandırın,” – deyə əmr vermişdi. Elə yola çıxırdıq ki: “Mən sizə filankəslə filankəsi ələ keçirəndə yandırmağı tapşırmışdım. Ancaq odla əzab vermək yalnız Allaha məxsusdur. Ona görə də siz onları tutsanız, (yandırmayıb) boyunlarını vurun,” – buyurdu. [Buxari, Cihad 107, 149]

 عَنْ عُمَرَ بْنِ الْخَطَّابِ  قَالَ: حَمَلْتُ عَلٰى فَرَسٍ ف۪ي سَب۪يلِ اللّٰهِ فَأَضَاعَهُ الَّذ۪ي كَانَ عِنْدَهُ فَأَرَدْتُ أَنْ أَشْتَرِيَهُ وَظَنَنْتُ أَنَّهُ يَب۪يعُهُ بِرُخْصٍ فَسَأَلْتُ النَّبِيَّ  فَقَالَ: «لَا تَشْتَرِهِ وَلَا تَعُدْ ف۪ي صَدَقَتِكَ وَإِنْ أَعْطَاكَهُ بِدِرْهَمٍ فَإِنَّ الْعَائِدَ ف۪ي صَدَقَتِهِ كَالْعَائِدِ ف۪ي قَيْئِهِ»

Həzrəti Ömər (r.a.) nəql edir:

“Bir dəfə atı olmayan bir mücahidə Allah rizası üçün yaxşı bir cins at vermişdim. Bu şəxs həmin ata yaxşı qulluq etmədiyi üçün atın qiyməti düşmüşdü. Ucuz satacağını düşünüb atı ondan satın almaq istədim. Bu fikrimi Allah Rəsuluna (s.ə.s.) açanda mənə belə dedi: “Onu sənə bir dirhəmə satsa da, alma! Verdiyin sədəqədə qərarlı ol. Çünki verdiyi sədəqədən dönən və ya onu istəyən adam qusmağını yeməyə çalışan insan kimidir”. [Buxari, Hibə 30; Müslim, Hibat 1]