Sual: İslam dininə görə uşağı olmayanların övladlığa uşaq götürməsi caizdirmi? Cavab:Məsələyə “uşağı olmayanlar nə üçün övladlığagötürməyə baş vurur?” sualı ilə başlayaq. Övladlığa uşaq götürməkdə əsas məqsəd uşağa baxmaq, onu böyüdüb boya-başa çatdırmaq, himayə etmək, ölüncə də var-dövləti ona bağışlamaq üçün edilir. Qayda olaraq bilməliyik ki, uşağın ata-anası ilə nəsil baxımından münasibətini tamamilə kəsib başqa bir […]
Silei-rəhm – qohum-əqrəba və yaxınlara baş çəkmək, hal-əhval tutmaq, könülləri xoş etmək mənasında işlənən dini-əxlaqi bir termindir. Silei-rəhm vacib, silei-rəhmi kəsmək isə günah hesab edilir.
Keçmiş zaman, qədərin ortaya çıxmış halıdır. Yəni qəzadır. Gələcək zaman isə qədərdir. Bizlər keçmişə qədər, gələcəyə də iradə nəzəri ilə baxarıq. Yəni, evlilik gerçəkləşmişsə bu artıq qədərin ortaya çıxmış şəklidir. Demək ki, qədərimizdə varmış da evlənmişik deyərik. Daha evlilik olmamışsa, qədərimizi bilmədiyimizdən ötəri iradəmizi istifadə etməli və bu mövzuda lazımlı səbəbləri yerinə yetirmək məcburiyyətindəyik. Düşünər daşınar, dinimizin əmr etdiyi şəkildə bir evlilik reallaşdırmağa çalışarıq. Sonunda yenə də qədərimizdə yazılan ortaya çıxar və…
Uşaqlara qarşı mərhəmət və şəfqətin ən səmərəli metodu nümunə olmaqdır. Uşaqların şəfqət hissini irsi yolla əldə etməsi də mümkündür. Məsələn, bəzi uşaqlar hələ kiçik yaşdan kövrək olurlar. Bu hal onların daha sonralar bir az həssas, incə, ürəyiyuxa olacağından xəbər verir.
Oğlan tərəf nişanlılıq dövründə mehrin hamısını və ya bir hissəsini vermişsə, nişan pozulduğu təqdirdə, verilən hədiyyələr qalıbsa, eynilə qaytarılmalıdır
Qadın ərinin icazəsi ilə işləyib qazana bilər. Qadının qazandığı pul hüquqi baxımdan özünə məxsusdur. O, bu pulu istədiyi kimi xərcləmək hüququna malikdir.
Uşaq dünyaya gələndə həkimlərə müraciət edib: “Bu həftə, bu ay hansı qidalar verməliyik?,” – deyib qidanı rejimə saldığımız kimi, tərbiyə məsələsində də “Beş yaşında uşağım var, nə edim?” “On yaşında uşağım var, nə etməliyəm?” “On beş yaşında uşağım var, nə edim?” kimi suallarla mütəxəssislərlə məsləhətləşməli və hər məsələni onların tövsiyələri ilə həll etməyə çalışmalıyıq.
Ana bir milləti yetişdirən ailənin ən mühüm fərdidir. O, İslam nəzərində o qədər müqəddəsdir ki, Allah Rəsulu (s.a.s.): “Cənnət anaların ayaqları altındadır,” – buyurmuşdur. Çünki ana bir xalqı yoğuran müqəddəs bir əl, toplumun ilk hüceyrəsi olan ailə yuvasının da qurucusudur… içində “civ-civ civildəşən” uşaqların ətrafa səadət və nəşə saçdığı bir yuvanın qurucusu…
Uşaqların mükəmməl təlim-tərbiyəyə yiyələnməsi üçün şəraitin də mükəmməl olması başlıca şərtlərdən biridir. Bəli, hər bir uşaq mühitinə uyğun formalaşır və bir mənada həmin mühitin övladı sayılır. Mühit amillərinin birincisi ailədir. İkincisi məktəb, üçüncüsü dost-tanış dairəsidir, dördüncüsü isə birgə dərs çalışdığı uşaqları ehtiva edir. Cəmiyyət həyatında dərzi dükanı, dülgər sexi, camaşırxana və digər iş yerlərini də qeyd etmək olar.
Allah Rəsulu əbədiyyətə, yəni insanların yaradılış qayəsinə talib idi. Bəli, insan əbədiyyət üçün yaradılmışdır. Onun qəlbi əbəddən, Əbədi Zatdan başqa heç bir şeylə aram və hüzur tapa bilməz. Ondan başqa bir şey istəməz, iradi, qeyri-iradi daima Onu arzular. Nəhayət, insan əbədiyyəti tapanadək mənən doymaz, rahatlıq üzü görməz. Bəli, insanın bitib-tükənməyən ümid və arzuları vardır. Ona […]
Keyfiyyətli məhsul almaq istəyiriksə, toxumu təmiz bir yerə səpməli, orada inkişaf edə-edə təmiz hava ilə havalandırmalı, təmiz şüalarla isindirməli, təmiz su ilə suvarmalı və qayğı ilə yetişdirməliyik. Buxari və Müslimin kitabına düşən aşağıdakı hədis bu fikri təsdiq edir: “Şaki[1] hələ ana bətnində olanda bədbəxtdir, səid[2] anasının bətnində də xoşbəxtdir.”[3] Bəli, ana bətnində uşağın səid, yaxud […]
Cahan Allah Rəsulunun qadına verdiyi yüksək dəyərə nə ondan əvvəl, nə də sonra şahid olmamışdır. O, bir gecə qalxıb bir zövcəsinin xətrini soruşdumu, dərhal digər xanımlarına da bir-bir baş çəkib hal-əhval tutardı. Birini o birindən ayırmazdı.[1] Hamı kimi xanımları da özlərini Allah Rəsulunun yanında ən sevimli sanırdı. Bu da Onun sonsuz mürüvvətinin bəhrəsi idi. Ancaq […]
Allah Rəsuluna on il fasiləsiz olaraq xidmətini sədaqətlə icra edən Ənəs ibn Malik deyir: “Ailə üzvlərinə qarşı Həzrət Muhəmməddən (s.ə.s.) daha şəfqətli insan görməmişəm”.[1] Bəli, şəfqət və səmimiyyətdə Onun kimi ikinci bir ailə başçısı və ata göstərmək mümkün deyil. Bu etiraf təkcə bizim dilimizdən çıxsaydı, bəlkə də, o qədər əhəmiyyətli olmazdı. Ancaq qarışqanı belə incitməyən, […]
Sual: Uşaqların ana-ata üçün bir imtahan vəsiləsi olduğunu deyirlər. Bununla nə nəzərdə tutulur? İmtahan anlayışını necə başa düşə bilərik? Cavab: Dünya həyatı şirin-acı bir çox yönü ilə bizim əbədi aləmə keçişimizi təmin edən bir həyatdır. Eyni zamanda, bu həyat bir çox fitnə və imtahanlarla doludur.[1] İmtahan ünsürlərindən biri olan uşaqların isə həyatımızda ayrı bir yeri var. […]
Ailə bəzi qələm sahiblərinin yazdığı kimi uşaq istehsal edən bir zavod deyildir, o, cəmiyyətin ən önəmli bir parçası və xalqın da nüvəsidir. Dolayısilə o, nə bir inkubator cihazı, nə də cismani arzuların təmin edilməsi vasitəsidir. O, müqəddəs bir institutdur. Müqəddəsliyin ən bariz göstəricisi də nikahdır. Kişi və qadının müəyyən prinsiplər çərçivəsində, hüquqi əqdlə izdivaca girməsinə […]
Hər kəs öz cavabdehlik çərçivəsinə və dolanışığından, tərbiyəsindən mükəlləf olduğu şəxslərə görə məsuliyyət daşıyır. Onların ehtiyaclarını təmin etmək, onları boya-başa çatdırmaq, qorumaq kimi məsələlərdə əldə etdiyi bütün nailiyyətlər, gördüyü yaxşı işlər əməl dəftərinin “savablar” səhifəsinə, bütün xətalar isə “günahlar” səhifəsinə yazılır. Nəbilər Sərvəri (s.ə.s) bir hədisi-şərifində belə buyurur: “Hər biriniz çobansınız və əlinizin altında olanlara […]
Hər hansı bir işə ta plan mərhələsindən ciddi yanaşmasanız, o işi möhkəm məntiqi bünövrəyə oturtmasanız, növbəti mərhələlərdə həllolunmaz problemlərlə qarşılaşa bilərsiniz. Bir binanın dizaynını, planını çəkmədən və işlənəsi materiallarını hesablamadan inşaata başlasaq, işin gedişatında “sök-tik”lərdən baş qaşımağa vaxtımız olmaz. Ailə cəmiyyətin ən vacib dayağıdır. Bu dayağın möhkəm olması xalq və dövlətin də sağlam olması deməkdir. […]
Din izdivac məsələsinə təxmin etdiyimizdən daha böyük əhəmiyyət verir. Buna paralel olaraq İslam fiqhçiləri[1] də nikahı vacib bir məsələ kimi araşdırmış, təhlilini aparmış, bu mövzuya cildlərlə kitab həsr etmiş və olduqca həssas yanaşmışlar. Həmçinin izdivac və ya nikah məsələsini fərz, vacib, sünnət, haram, məkruh kateqoriyalarına ayırmış və bir az da fərdlərin şəxsi vəziyyətləri ilə əlaqələndirmişlər. […]
Bu uşaq sənin övladındır, mənim də rəiyyətim. Mən onu himayəmə alaraq, gözəl və dəbdəbəli sarayımda böyüdüb, gözəl təhsil və tərbiyyə verəcəm.
Bəli, verə bilər; xeyr günahkar olmaz.