Aylıq və ya həftəlik işləyib maaş alan dövlət işçisinin, həkimin, vəkil, mühəndis, dərzi kimi sərbəst işləyən peşə sahiblərinin qazancına zəkat düşüb-düşməməsi ilə bağlıGöründüyü kimi, bu gəlirlər nisab miqdarına çatdığı zaman hər iki fikrə görə, zəkatı verilir… bu gəlirlər nisab miqdarına çatdığı zaman hər iki fikrə görə, zəkatı verilir
Zəruri ehtiyaclara aid olmayan, gəlir gətirən mənzillər, böyük binalar və dükanlardan, quru, hava və su nəqliyyat vasitələrindən zəkat alınması məsələsində ixtilaf yoxdur.
Zəkat düşən malların bir şərti də artma, gəlir gətirmə xüsusiyyətlərini daşıması və zəruri ehtiyaclardan olmamasıdır.
Əkin məhsullarının zəkatı torpağın suvarılma üsuluna görə müəyyənləşir. Torpaq əmək sərf edilmədən və xərc çəkilmədən yağış, çay, dəniz və bunlardan çəkilən kanallarla suvarılırsa, məhsulun onda biri, vedrə, su qabları, nasos vasitəsilə və ya pulla alınan su ilə suvarılırsa, məhsulun iyirmidə biri zəkat kimi verilir.
Bir adamın nisab miqdarı və ya onu azaldacaq qədər borcu varsa, o adamın malına zəkat düşmür. Çünki bu vəziyyətdə olan bir insanın zəkat verməyə yox, almağa daha çox haqqı çatır.
Alət, cihaz, texnika, qida məhsulları, geyim, heyvan, zinət əşyaları, torpaq sahəsi, ev, ərazi… və s. alınan və ya satılan hər cür mal ticarət malıdır və zəkat düşür.
Hənəfi məzhəbinə görə, bilərzik, boyunbağı, üzük, qızıl və gümüşdən hazırlanmış zinət əşyaları nisab miqdarına (85 qram qızıl və ya 595 qram gümüş) çatırsa, zəkatı verilməlidir.
ızıl və gümüşə zəkat düşməsi onların dəyər ölçüsü olmasından irəli gəlir. İslamın ilk vaxtlarında qızıl və gümüşün ticarət və iqtisadiyyatda oynadığı rolu hal-hazırda dəmir və kağız pullar oynayır.
Qızılda nisab miqdarı 20 misqal, yəni 85 qram, gümüşdə isə 200 dirhəm, yəni 595 qramdır. Ən azı bu qədər qızıl, yaxud gümüşə malik bir adam bunların 2,5%-ni zəkat kimi verir.
Bundan sonra hər 100 baş qoyuna bir qoyun zəkat kimi verilir. Qoyun və keçi balalarının zəkatına gəlincə, ana qoyunlar nisab miqdarından artıq olarsa, balaları da əlavə edilib zəkatı verilməlidir.
120 başdan daha çox olan qaramalın zəkatı hər 30 və 40 başdan bir hesablanır.
İnsanın malik olduğu və qiyməti olan hər şeyə mal deyilir. Elə isə insan yaşadığı evə, evin döşəmələrinə, soyuducuya, paltaryuyana və ya sənətkar dükanındakı alətlərə, müəllim kitablarına və s. görə zəkat verməlidirmi?
Bəşər övladının əsrlərdir, həyata keçirməyə çalışdığı, amma hələ tam nail ola bilmədiyi sosial müdafiə və həmrəylik zəkat sayəsində özü də təmənnasız gerçəkləşir.
Əbəs iş görməkdən xali olan Allah-Təalanın zəkat əmri təkcə alan üçün deyil, verən üçün də min bir hikmət və fayda ehtiva edir.
Bal zəkatı verilən mallardan hesab edilir və Hənəfi məzhəbinə görə, 1/10 zəkata ayrılır.
ördüyümüz kimi zəkat fərdi və ictimai həyatda müəyyən məqsədlərə çatmaq üçün fərz buyurulmuşdur. Nəticə etibarilə, bu məqsədə xidmət etməyən yerlərə və ya şəxslərə zəkat vermək olmaz.
Bu, zəkatın yığılıb paylanması işinin dövlət tərəfindən sistemləşdirilib təşkil edilməsi hallarına şamil olunur. Belə bir qurumda çalışan məmurlara zəkat malından müəyyən qədər maaş ayrılır.
Hənəf məzhəbi alimlərinə görə körpənin ağız dolusu qusuntusu və sidiyi nəcisdir.
Lə havlə vələ quvvətə illə billəh (güc və qüdrət ancaq Allahındır)
Ey Allahım! Məni çox tövbə edənlərdən və paklanıb təmizlənən (yaxşı və Sənə bağlı) qullarından et