Məşvərət və ya şura bir iş və ya məsələ ilə bağlı başqa insanların fikir və düşüncələrinə müraciət etməkdir. Bir çox məsələlərin həllində məşvərət əvəzolunmaz yerə sahibdir. Məşvərət sözünün əvəzinə müşavirə, şura, istişarə və məsləhət kəlmələrindən də istifadə olunur. Müəyyən məsələlər barədə məşvərət etmək, məsləhətləşmək Rəsulullahın sünnəsidir.

Ey iman gətirənlər! Çox zənnə-gümana qapılmaqdan çəkinin. Şübhəsiz ki, zənnin bəzisi günahdır. (Bir-birinizin eybini, sirrini) arayıb-axtarmayın, bir-birinizin qeybətini qırmayın! Sizdən biriniz ölmüş qardaşının ətini yeməyə razı olarmı? Bu sizdə ikrah hissi oyadar (qeybət də belədir). Allahdan qorxun. Həqiqətən, Allah tövbələri qəbul edəndir, rəhmlidir.

Həlimlik həmçinin xoşagəlməz hallarda səbir etmə, təhrikedici hadisələr zamanı soyuqqanlılığı qoruma, təmkinli və ciddi olma, kədərli mənzərələrlə üzləşəndə özünü ələ alma xüsusiyyətlərini də ehtiva edən gözəl əxlaqdır.

İslam dini müsəlmanları bir-birinə qardaş elan etmiş və onlara bir-birini sevib hörmət etməyi, bir-birinin köməyinə gəlməyi əmr buyurmuşdur.

Həya “abır, ismət, namus, utanmaq” və “çəkinmək” deməkdir. Allah qorxusu və sevgisindən Onun istəmədiyi hal və hərəkətlərdən çəkinməyə həya deyilir. Həya hissi insandakı ədəb və əxlaqın göstəricisidir.

Silei-rəhm – qohum-əqrəba və yaxınlara baş çəkmək, hal-əhval tutmaq, könülləri xoş etmək mənasında işlənən dini-əxlaqi bir termindir.

Bir də görürsünüz ki, pişik boşqabadan nəsə bir oğurlayıb qaçdı…

Peyğəmbərimiz başda ata-anamız olmaqla, bizə, yaxın-uzaq bütün qohumlarımıza, qonşularımıza və dostlarımıza yaxşılıq etməyi, insanların qaba davranışlarına qarşı da səbirli olmağı və əli­mizdən gəldiyi qədər onlarla gözəl davranmağı tövsiyə etmişdir. Sadəcə tövsiyə etməklə kifayətlənməmiş, bu məsələdə bizə nümunə olmuşdur. Allah Rəsulu hər kəsin İslamla nicat tapması üçün canla-başla səy göstərərkən  Məkkənin azğın müşrikləri Onu təhqir edir, […]

Doğruluğun mömin, yalanınsa kafir xüsusiyyəti olması ilə yanaşı, bəzi İslam alimləri bir-iki hədisə əsaslanaraq çox zəruri hallarda üç yerdə yalan danışmağın mümkünlüyü bildirmişlər.

Əvvəlcə Qurani-Kərim ayələrinə baxaq. Allah “İsra” surəsində buyurur

İslamda qonşuluğun böyük əhəmiyyəti vardır. Allah-Təala yaxın olub-olmamasından asılı olmayaraq, bütün qonşularla yaxşı keçinməyi, onlara yaxşılıq etməyi əmr  buyurur: “Allaha ibadət edin və Ona heç bir şeyi şərik qoşmayın! Ata-anaya, qohum-əqrəbaya, yetimlərə, yoxsullara, yaxın və uzaq qonşuya, yol yoldaşına, qəriblərə və  və yolçulara, əlinizin altında olan (sahib olduğunuz qul və kənizlərə) yaxşılıq edin! Həqiqətən, Allah […]

Qəbir ziyarəti müsəlman kişi və qadınlar üçün məndubdur.

Kin intiqam almaq üçün fürsət axtarmaq, qisas hissi ilə dolub-daşmaq deməkdir.

Qurani-Kərimdə “Ey iman edənlər! Yeməyə icazə verilmədən (yeməyə dəvət olunmadan), vaxt-bevaxt Peyğəmbərin evinə girəyin!

Qonaq gedib-gəlmək insanların bir-birini daha yaxşı tanımasına, çətinlikləri bölüşərək yoluna qoymasına, qardaşlıq bağlarının möhkəmlənməsinə zəmin hazırlayır. Buna görə də dinimiz müsəlmanların bir-birinə baş çəkməsinə xüsusi əhəmiyyət vermişdir. Ev sahibi hansı xüsuslara diqqət etməlidir? Qonağın öhdəsinə düşən vəzifələr…

Hər bir müsəlman həmsöhbətinin kimliyindən asılı olmayaraq, ağzından çıxan sözlərə diqqət etməli, qarşısındakını incitmədən fikrini çatdırmalıdır. Allah Rəsulunun (sallallahu aleyhi və səlləm) bu hədisi qulağımızda sırğa olmalıdır: “Pis söz bir məclisə girərsə, onu kirlədər, çirkinləşdirər”.

Doğruluq söz, düşüncə və davranışda əksini tapır. Düzlük və dürüstlük həm doğru danışmaq, həm doğru düşünmək, həm də davranış və əməllərdə bunu əks etdirməkdir. İnsan hər işdə düz danışmalı, öz ziyanına və ya yaxınları əleyhinə olsa belə, doğru sözü söyləməyi bacarmalıdır. Dürüstlükdən hasil olan etimad hissi qarşılıqlı münasibətlərin qüvvətlənməsində, həmrəylik hissinin güclənməsində mühüm rol oynayır.

Yardımlaşma dinimizin əsaslarından biridir. Dinimizdə yardımlaşmanın zəkat, fitrə sədəqəsi, infaq, sədəqə, borc vermə, mömin qardaşının maddi-mənəvi bir sıxıntısını aradan qaldırma, yaşlı bir insanın qoluna girib yolun qarşı tərəfinə keçirmə, dostlara kömək eləmə kimi müxtəlif şəkilləri vardır. Bəndələrə əl uzadana Allah da kömək edər, dar gündə dadına çatar.

Paxıllıq və qısqanclıq kimi də xarakterizə edilən “həsəd” bir insanın malik olduğu məziyyət və fəzilətləri, qazandığı nailiyyətləri həzm etməməkdir. Başqa sözlə, bir kəsin özündə olmasını istədiyi qabiliyyət və ehsanların başqasında olmasına görə keçirdiyi narahatlıq hissidir. Həsəd hiddət hissi ilə özünü büruzə verən və zaman keçdikcə kinə çevrilən qəzəbin bir nəticəsidir və od odunu yandırıb kül etdiyi kimi paxıllıq da yaxşı əməllərin axırına çıxır.

İnsanın əşya və hadisələrə baxışı necədirsə, xarakter və ruhi-mənəvi durumu da tədricən o düşüncə ətrafında formalaşmağa başlayır. Gözəl görmək gözəl düşünməyə zəmin hazırladığı kimi pis görmək də pis düşüncələrə gətirib çıxarır. Zənnin bir qismi gözəldir, digər qismi isə çirkindir. Gözəl olan hüsnü-zənn, çirkin olana isə sui-zənn deyilir.