Sual: Elə insanlar var ki, qarşılaşdıqları bir çox hadisəni − ən xırda çətinlikləri belə cadu ilə əlaqələndirir, özlərinə cadu edildiyini düşünür, bundan qurtulmaq üçün qapı-qapı gəzərək “nəfəsi qüvvətli” adam axtarırlar. Bizim əqidəmizə görə bu nə dərəcədə doğrudur? Cavab: Metafizik varlıqların gücündən istifadə edərək insanlara zərər yetirmək, aldatmaq və ya gəlir qazanmaq məqsədilə edilən gözbağlayıcılıq və […]

Cin sözünü eşidəndə ürpəririk. Bu səbəbdən də cin sözünün əvəzinə üç hərfli varlıqlar ifadəsindən istifadə edirik. Cin deyəndə həmin varlıqlar yanımıza gəldiyini düşünürük. Bu varlıqların insanlarla ortaq bir çox xüsusiyyətləri var. Əsas fərq ondan ibarətdir ki, biz onları görmədiyimiz təqdirdə, onlar bizi gözə bilirlər. Onlar təkcə adının çəkildiyi yerdə yox, hər yerdə ola bilirlər.

Sual: İblis mələklərdən yoxsa cinlərdəndir? Mələklərdən idisə niyə Allahın əmrinə boyun əymədi? Cavab: Quranda buyrulur “Bir zaman Biz mələklərə: “Adəmə səcdə edin!”– dedikdə, İblisdən başqa (hamısı) səcdə etdi. O imtina edib təkəbbür göstərdi və kafir oldu.”

Metafizik varlıqlardan biri də cinlərdir. Cin kəlməsi ərəbcə “örtülü” və “bağlı” mənalarına gəlir. Həmin kəlmə ilə eynikökdən törəmiş bir çox söz mövcuddur.

Cin, ruh və mələk qanununu ağlı, şüuru, idrakı olmaqla yanaşı, həmçinin izafi və nisbi olmayan həqiqi varlığa sahibdirlər. Bu səbəblə İslam alimlərindən biri Quranın: “De: “Ruh Rəbbimin əmrindədir” (“İsra”, 17/85) ayəsini bu şəkildə izah edir: Ruh canlı, şüurlu, nurani, xarici vücudu (maddi varlığı, qılıfı) olan qanundur. Əgər əşyadakı qanunlara hər şeyi xəlq edən Rəbbimiz xarici vücud (qılıf) geyindirsə, hamısı ruh olar. Əgər ruh bədən libasını və başındakı şüuru çıxarsa, yenə ölməz qanun formasına düşər.

Bəşər övladı tarix boyu gözlə görünməyən qeyri-adi varlıqların mövcudluğuna inanmışdır. Cinlərin gözlə görünməsi qeyri-mümkün varlıqlar olmasından dolayı qədim dövrlərdə insanlara onlar haqqında doğru-düzgün məlumat əldə etmək müyəssər olmamışdır.

Mələklər qəzəb, kin, hiddət, qısqanclıq və həsəd kimi bəşərə aid mənfi duyğulardan, digər hiss, istək və meyillərdən uzaqdırlar. Dolayısilə, onlar üsyan etmək, baş qaldırmaq, asi olmaq kimi günahları işləməzlər.

“Şeytan” sözünün lüğəvi mənası haqqında iki fərqli fikir mövcuddur. Birinci fikrə görə, “ş-t-n” kökündən əmələ gəlib, “uzaq olmaq, müxalifət etmək”, ikinci fikrə görə isə, “ş-y-t” kökündəndir, “qəzəblə yanmaq” mənasını verir. İslami ədəbiyyatda isə şeytan vəsvəsələri ilə daima insanları yoldan azdırmağa çalışan, oddan yaradılmış, azğın və təkkəbbürlü varlıqlara verilən addır. Quranda ilk şeytandan “İblis” deyə bəhs […]

Cinlər iman əhlinə və dəstəmazsız-namazsız yaşayanlara daha çox cünub və heyz-nifas hallarında müsəllət olub, onları fərqli üsullarla və müxtəlif dərəcələrdə yoldan çıxara bilirlər. İşlənən hər bir günah şeytana və xəbis cinlərə qapı açmaq deməkdir. Xüsusilə, həssas təbiətli insanlar, yaxud ruhu kirlənmişlər, duadan və dualı ağızların əhatəsindən uzaq, laübalı həyat sürənlər cinlərin təsirinə daha tez düşürlər. […]

Cinlər və şeytanlar da mələklər kimi insanın hiss orqanları ilə dərk olunmayan, mövcudluqları həm Quranda, həm də hədislərdə açıq-aşkar xəbər verilən varlıqlardır. Bu baxımdan onların varlığını inkar etmək mənaları apaçıq olan ayə və hədislərin inkarı anlamına gəlir. Cinlər oddan yaradılmışdır Metafizik varlıqlardan biri də cinlərdir. Cin sözünün lüğəvi mənası “örtülü”, “qapalı” deməkdir. İstilahi mənası isə […]

Bəzi insanların ruhları cinlərlə əlaqəyə qurmağa münasibdir, yəni bəşəri hüdudlardan kənara çıxa, onların aləmi və dilləri ilə əlaqə qura bilirlər. Bu, fitrətdən irəli gəlir. Ancaq buna görə kiminsə digərlərindən üstün insan olduğunu düşünmək də düzgün deyil. Bu görünməz qüvvələrin tabe olduqları müəyyən prinsiplər vardır. Dolayısilə, insan istədiyi vaxt onları işlədə bilməz. Çünki onlar yalnız və […]

Cin və şeytanların şərindən qorunmaq üçün daima dua etmək lazımdır. Dua və zikirlərlə gül ətirli bir ab-hava və atmosfer meydana gətirmək gərəkdir. Mömin “Gül gül içində bitər” fəlsəfəsi ilə hərəkət etməli, daima “əuzu billəhi minəş-şeytanir-racim” nərdivanı ilə Ucalar Ucasının qüdsi qalasına sığınmalıdır. Çünki şeytan və xəbis cinlər oraya girə bilməz, əlləri o müqəddəs sığınacağa çatmaz.

Allah və axirət inancı kimi, mələklərin varlığına imanın da insanın həyatına bir çox yöndən müsbət təsir və faydaları vardır. Bunları aşağıdakı kimi ümumiləşdirə bilərik: Mələklərə inanan bir insan heç vaxt özünü tənha hiss etməz. Çünki bu insan ən yalqız anlarında da mələklərin yanında olduğunu bilər və onların varlığından mənəvi feyz alar. O görünməz mənəvi dostlarla […]

Mələklərin sayını ancaq Allah bilir. Quranda və hədislərdə mələklərin sayı haqqında konkret məlumat yoxdur. Amma “Göylərdəki və yerdəki ordular Allahın ixtiyarındadır”[1] məallı ayələrdən çıxış edib deyə bilərik ki, mələklərin sayı-hesabı bilinmir. İndi Quran və hədislərdə adı çəkilən bəzi mələkləri və onların vəzifələrini izah eləyək. Vəhy mələyi Həzrət Cəbrail Cəbrail (əleyhissəlam) dörd böyük mələkdən biridir. Allah […]

Böyük bir İslam alimlərindən biri bu sualı belə cavablandırmışdır. “Şübhəsiz ki, böyük mələklərin yaradılmasında bir çox hikmətlər vardır. Birincisi, böyük mələklər cansız varlıqlarda bir mənada ruhun vəzifəsini icra edirlər. Məsələn, ağaca baxan mələk vardır. Həmin mələk ağacın hal lisanı ilə Allahı göstərdiyini təsbeh-təqdis edir və onun təsbihatını Allaha çatdırır. Bəzi mələklər də yer kürəsinə baxır. […]

Quran ayələrinin və bəzi hədislərin işığında Uca Yaradanın mələklərə verdiyi vəzifələri aşağıdakı şəkildə sadalaya bilərik: 1. Allahı hər cür nöqsan və yanlış düşüncədən tənzih etmək[1], Ona gecə-gündüz həmd və şükür etmək, Onu (c.c.) Ona yaraşan şəkildə ucaltmaq.[2] 2. Allahın peyğəmbər seçdiyi bəndələrə vəhy gətirmək.[3] 3. Peyğəmbərləri salət-salamla ucaltmaq və dünya həyatında bütün insanlara xeyir-dua etmək.[4] […]

Bir tək fərd müxtəlif aynalar vasitəsi ilə külliləşir, çoxalır.

Sual: Allah mələkləri nə üçün yaratmışdır? Allahın mələkləri yaratması onlara ehtiyacı olduğu ücün deyildir. Səbəblər dairəsi də dövlətin icraedici orqanları hökmündədir ki, yuxarıdan gələn əmrlərin təbliğatı o dairədən aparılır. “Sultanı-Əzəlinin məmurları vardır. Amma icraatçıları deyillər ki, səltənət və idarəyə ortaq olsunlar. O məmurların vəzifəsi, sadəcə, o Sultanın qüdrətini, icraatlarını elan etməkdir.” Və ya o məmurlar ilahi icraatlara baxan […]

Allah insana özünəməxsus, müstəsna qabiliyyətlər bəxş etmişdir. İnsan bu qabiliyyətlərini Allahın buyurduğu yolda istifadə edərsə, mələkləri də ötüb keçərək uca məqamlara yüksələ bilər. Bəşəriyyət səmasının ulduzları olan peyğəmbərlər, siddiqlər, övliyalar bunun göstəricisi, dəlilidir. İnsanın çəyirdək şəklində olan

Qeyri-maddi və metafizik varlıqlardan biri də cinlərdir. Kəlmə olaraq “örtülü və qapalı” mənalarına gəlir. Termin mənası isə belədir: Cinlər müxtəlif şəkillərə girə bilən və qəribə (insanlar baxımından fövqəladə olan) işlər görə bilən, oddan yaradılmış lətif məxluqlardır.