Qurani-Kərimdəki ayə sayının 6666 olduğunu deyə bilərdik. Ancaq Qurandakı hər surədəki ayələri toplayanda fərqli saylar ortaya çıxır. Bəs bu müxtəliflik haradan qaynaqlanır?
Quran ayələrinin sayı haqqında yekdil fikir yoxdur. Bunun bəzi səbəbləri vardır:
1. Ayələrin və ya Qurani-Kərimin tam olub-olmaması mövzusunda hər hansı bir fikir ayrılığı yoxdur. Yəni Quranın hamısı müəyyəndir. Lakin alimlər arasında ayələri saymaq məsələsində görüş ayrılığı mövcuddur. Belə ki, Qurani-Kərimi açanda ayələrin yerini təyin edən yumru işarələrin olduğunu görürük. Bəzi alimlərə görə bu iki dəyirmi işarə arasındakı ifadələr ayədir. Lakin bəzi alimlərə görə, bu iki dəyirmi işarə arasındakı ifadələrin bəzisi bir ayə deyil, iki və ya daha çox ayədir. Bu görüş ayrılığına görə ayə sayında fərqlər ortaya çxır. Yoxsa Quranın bütövlüyündə və ya ayələrin özlərində hər hansı bir anlaşılmazlıq və ya ziddiyyət yoxdur
2. Hər “Bismillahın”[1] müstəqil ayə sayılıb-sayılmayacağı da ixtilaf səbəblərindən biridir. Hər surənin başındakı “bəsmələ” müstəqil bir ayə ola bilərmi, yoxsa tək bir ayədirmi?!
3. Ayrıca, Quranda olan “dayanmayın” mənasını verən “Lə” işarəsinin olduğu yerlərin də bir ayə sayılıb-sayılmayacağı haqqında müxtəlif fikirlər var.
4. “Hurufu-muqadda”[2] hərflərinin ayə sayılıb-sayılmaması baxımından da ayələrin sayı dəyişir.
Bu kimi səbəblərlə Qurani-Kərimin bir hərfində belə dəyişiklik olmadığı halda, Quranda nə qədər ayə olduğu haqqında qeyri-dəqiqlik mövcuddur. Bu fikir müxləlifliyi kitabda ayələrin sayının azalacağı və ya artacağı mənasına gəlmir. Qurani-Kərim əsas olaraq içindəki hər şeylə ortadadır. Ancaq qiymətləndirmə müxtəlifliyinə görə rəqəmlər də müxtəlifdir.
Qiraət imamlarından Nafi Quranda 6217, Şeybə 6214, misirli alimlər 6622 , İbn Abbas 6616 ayə olduğunu söyləmişdir. Kufəlilərin fikri əsas götürülərək bu gün dünyadakı bütün müshəflərdə ayə sayı 6236 olaraq qəbul edilmiş və o şəkildə nömrələnmişdir.
Müqabilə, qarşılıqlı oxumaq, oxunan mətni izləmək mənasındadır. Termin olaraq isə, Ramazan ayında bir nəfərin səsli oxuması, digərlərinin də oxuyanı izləməsinə “müqabilə” deyilir.
Quran öz rəhbərliyini 23 ildə kamil mənada ortaya qoydu və cahalət toplumundan, səhrada yolunun itirənlərin öz yolunu tapdığı, ulduzlara bənzəyən bir səhəbə toplumu ortaya çıxardı. Rəhməti sonsuz Rəbbimizin insanlığa olan mərhəməti bir tək Quranla qurtarmamışdı. Onu həm bəyan edib, açıqlayan, həm də həyatı ilə təfsir edib təbliğ edən, aləmlərə rəhmət olaraq göndərdiyi bir Rəhbər daha seçmişdir. O rəhbər, Həzrət Muhəmməd (s.ə.s) idi.
Sual: Xəstəni dua və Quran oxumaqla müalicə etmək olarmı?
Cavab: Dua ilə müalicə olunmaq caizdir. Allah-Təala “Biz Qurandan möminlər üçün şəfa və mərhəmət olan ayələr nazil edirik”, – buyuraraq Quranın şəfa olduğunu bəyan edir…
Kim fəzilətinə inanaraq və qarşılığını yalnız Allahdan gözləyərək Ramazan orucunu tutarsa keçmiş günahları bağışlanar.
Quran kainat kitabının tərcümanıdır. Allahın həm kainatla, həm də qayda-qanunlarla bağlı ayələrinin aynasıdır.